,,Hoe harder een vet is, hoe meer verzadigde vetten het bevat en hoe ongezonder het is. Palmolie is bij kamertemperatuur harder dan olijf- en zonnebloemolie, dus zijn die oliesoorten gezonder dan palmolie.''
In palmolie zit meer verzadigd vet dan andere oliesoorten. Verzadigd vet staat bekend om de ongunstige gezondheidseffecten. Zo verhoogt verzadigd vet het LDL-cholesterol. Op die manier vergroot verzadigd vet het risico op hart- en vaatziekten.
Palmolie is niet duurzaam en niet milieuvriendelijk
Regenwouden verdwijnen, terwijl we die juist zo hard nodig hebben voor CO2. Bepaalde diersoorten, zoals de orang-oetan, sterven uit. Ook ontstaan er vaker bosbranden, wat extra milieuvervuiling met zich meebrengt.
Het beste om in te bakken of te frituren is olie of zachte of vloeibare margarine uit een fles. Behalve vloeibaar frituurvet is gewone plantaardige olie, zoals zonnebloemolie en olijfolie, ook geschikt om in te frituren.
Is zonnebloemolie gezond? Zonnebloemolie bestaat voor ongeveer negentig procent uit gezonde onverzadigde vetten. Hierdoor is zonnebloemolie gezond in vergelijking met harde bak- of braadproducten die veel ongezonde verzadigde vetten bevatten. Het eten van veel verzadigd vet verhoogt het risico op hart- en vaatziekten.
De meeste oliesoorten hebben een hoog gehalte aan gezonde onverzadigde vetten en bevatten slechts weinig van het minder gezonde verzadigde vet. Bij palmolie is het omgekeerd. Ongeveer de helft van het vet is verzadigd vet. Ter vergelijking, bij olijfolie of zonnebloemolie ligt het percentage verzadigvet op 11-15.
"We noemen een olie gezond als die rijk is aan onverzadigde vetzuren. Oliesoorten met veel verzadigde vetten sorteren we in de categorie 'ongezond", legt hij uit. Hij raadt aan om vooral olijfolie, koolzaadolie en sojaboonolie te gebruiken. "Olijfolie is rijk aan enkelvoudige onverzadigde vetten", verduidelijkt Sollid.
Doordat zonnebloemolie voornamelijk uit meervoudig onverzadigde vetten bestaat, kunnen deze gemakkelijk oxideren. Er komen dan, volgens onderzoekers vooral bij zonnebloemolie, schadelijke aldehyden vrij. Deze aldehyden kunnen het DNA beschadigen en daarmee ziektes in de hand werken.
Olijfolie is een uitstekende keuze om mee te koken. Het heeft een hoog rookpunt en kan worden gebruikt om te bakken, braden en frituren. Zonnebloemolie heeft ook een hoog rookpunt en kan worden gebruikt om te bakken, braden en frituren.
Vermijd plantaardige oliën met een hoog omega-6-gehalte
Het is belangrijk op te weten dat niet alle plantaardige oliën goed zijn voor je gezondheid. Kokosolie en olijfolie zijn bijvoorbeeld uitstekende keuzes, maar de oliën die een hoog omega-6-gehalte hebben kun je beter vermijden.
Calvé pindakaas bestaat uit heel veel pinda's, een beetje zout en plantaardige oliën (raapzaad en soja), waarvan een klein deel palmolie is. Calvé kiest voor palmolie omdat de opbrengst per hectare 4 tot 10 keer hoger is dan andere plantaardige oliën.
Palmolie bevat veel verzadigd vet en het is net als sojaolie en zonnebloemolie niet gezond om te verhitten. Het is met name opletten voor geharde palmolie; geharde palmolie is palmolie dat sterk verwerkt is. Dit is dan ook de boosdoener voor onze gezondheid.
Palmolie is door zijn eigenschappen een wondermiddel en zit niet alleen in heel veel voedingsproducten maar ook in make-up en schoonmaakmiddelen en biodiesel. In pindakaas zorgt het voor een stabiele, smeuïge structuur. Zo gaat de pindakaas niet scheiden zoals bij 100% pinda-varianten.
In veel producten zou je palmolie kunnen vervangen door kokosolie of een mix van sojaolie, raapzaadolie en zonnebloemolie. Maar kokosolie en sojaolie zijn ook tropische producten.
De productie van palmolie is slecht voor het milieu en voor soorten als de orang-oetan, vanwege ontbossing, branden en veenontginning. Als we dan toch plantaardige oliën consumeren, zou het beter zijn daarvoor gewassen als olijf, zonnebloem, koolzaad en soja te nemen.
"In oliën zitten onverzadigde vetten. Die zijn beter dan de verzadigde, die in boter en andere harde vetten zitten. Onverzadigde vetten bevatten namelijk goed HDL-cholesterol en verzadigde het slechtere LDL-cholesterol." Olie is het beste om in te braden en bakken.
Zonnebloemolie kent dus een aantal (gezondheids)voordelen. Zo bestaat het voor ongeveer 85% uit onverzadigde vetten, waarvan 22% enkelvoudig en 63% meervoudig onverzadigde vetten. Het product bevat normaal gesproken geen transvetten en weinig verzadigde vetten en is rijk aan vitamine E. Dit maakt zonnebloemolie gezond.
Beide oliën bevatten minimale minerale elementen. Zonnebloemolie bevat twee keer zoveel fytosterolen als olijfolie, wat gunstig is voor het verlagen van het cholesterolgehalte in het bloed.
Als je gaat wokken of frituren, kies dan het liefst een zonnebloemolie met een hoog gehalte oliezuur, mais -of pindaolie. Voor bak -en ovengerechten is de beste keus kokosolie, pindaolie, geraffineerde olijfolie, amandel – of sesamolie.
Geraffineerde zonnebloemolie bevat naast omega 6 geen micronutriënten, waardoor het lege calorieën zijn. Onderzoekers brengen een hoge inname van zonnebloemolie dan ook in verband met het ontstaan van overgewicht (24, 25).
Uit de test van de Consumentenbond blijkt dat Albert Heijn Bakken & braden de gezondste keuze voor een bak- en braadproduct is. Dit product bevat 98% olie; raapzaadolie aangevuld met zonnebloemolie en daarnaast hulpstoffen als karnemelkpoeder om vlees en jus bruin te kleuren.
Samengevat geven deze resultaten aan dat palmolie , een sterk verzadigde vorm van plantaardige olie, disfunctie van het leverlipidenmetabolisme kan veroorzaken voordat het de serumlipidenniveaus beïnvloedt. Aan de andere kant werd aangetoond dat zonnebloemolie, een sterk onverzadigde plantaardige olie, goed wordt gemetaboliseerd in de lever.
Zonnebloemolie bevat duidelijk meer vitamine E dan olijfolie, wat de cellen, celwand, bloedbaan en weefsels beschermt. Ook bevat zonnebloemolie meer vitamine K, wat nodig is voor een goede bloedstolling. Olijfolie bevat dan weer meer omega 3-vetzuren, die beschermen tegen hart- en vaatziekten.
Wat is het probleem met palmolie? De palmolieteelt zorgt voor grootschalige ontbossing. 45% van de palmolieplantages in Zuidoost-Azië liggen in gebieden die in 1989 nog bos waren. In relatief korte tijd is er dus heel veel bos weggehaald voor handel in palmolie over de hele wereld.