Maïs staat op de eerste plaats van het rijtje gewassen dat het minste aantal pesticiden of restanten van pesticiden bevatten. In dalende lijn gevolgd door avocado, ananas, kool, ui, erwten, papaya, asperge, mango, aubergine, honingmeloen, kiwi, cantaloupemeloen, bloemkool en pompelmoes.
Kersen op de rode lijst
Onder andere bramen, wortelen, appels, bosbessen en pruimen zijn op deze lijst te vinden. Op de groene lijst staan de producten waarbij in minder dan 10 procent van de gevallen hormoonontregelende bestrijdingsmiddelen zijn gevonden, deze zijn dus het meest veilig.
Voedselwaakhond Foodwatch maakt zich vooral grote zorgen over de bestrijdingsmiddelen die volgens de organisatie blijvend in niet-biologische vruchten te vinden zijn. 'Mandarijnen, sinaasappels, druiven en aardbeien waren het meest vervuild; kiwi's het minst', aldus een telling van Foodwatch in 2021.
Ekoplaza is de meest biologische supermarktketen van Nederland en voert een gecontroleerd biologisch assortiment. Het Europees Biologisch keurmerk wordt onafhankelijk gecontroleerd door SKAL die erop toeziet dat er geen chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen gebruikt worden.
Avocado's en suikermaïs waren de schoonste producten: minder dan 2 procent van de monsters van elk product vertoonde detecteerbare pesticiden.
Alleen op de bakjes aardbeien van Ekoplaza en Odin werden geen bestrijdingsmiddelen aangetroffen. Op aardbeien uit de overige supermarkten zitten gemiddeld drie verschillende bestrijdingsmiddelen. Dat is wel wat minder dan in 2021 en 2022, toen waren dat gemiddeld 3,5 en 3,7 verschillende stoffen.
Bezoek boerenmarkten en praat met de telers . Veel kleine boerderijen en ranches gebruiken biologische methoden, maar kunnen het zich niet veroorloven om gecertificeerd te worden. Kijk naar programma's voor community-supported agriculture (CSA) in uw omgeving. U koopt een aandeel in de lente en krijgt elke week een doos met verse producten gedurende het groeiseizoen.
Het klinkt misschien een beetje tegenstrijdig, maar blauwe bessen kun je best niet spoelen tot je ze gaat eten. Ze hebben van nature een beschermlaagje, waardoor ze langer vers blijven.
Een belangrijk verschil tussen biologische teelt en de gangbare landbouw is de aard van de gewasbescherming. Biologisch fruit is namelijk ook bespoten. Hier worden enkel de natuurlijke middelen gebruikt zoals koper en zwavel. Het voordeel voor het milieu ontkennen we niet.
Van de verschillende soorten groenten bevatten sla/ kropsla gemiddeld het hoogste aantal verschillende soorten residuen van bestrijdingsmiddelen en hoogste totaal gehalte aan residuen, zowel bij de in Nederland geteelde als geïmporteerde sla/ kropsla.
Doe je groenten bijvoorbeeld in de wasbak en week je groenten en fruit 12-15 minuten in een oplossing van water met baking soda. Een 1% oplossing is afdoende om tot 96% van de pesticiden af te wassen.
Wat is de minst gezonde fruit? Hoewel fruit over het algemeen als gezond wordt beschouwd, kunnen fruitsoorten met een hoog suikergehalte, zoals druiven en lychees, bij overmatige consumptie minder voordelig zijn voor je gezondheid. Het sleutelwoord hier is: balans. Geniet van druiven en lychees maar overdrijf niet.
Bij sommige fruitsoorten zoals bij kersen, kiwi's en appels is de toename nog veel hoger. Bij de kiwi werd bijvoorbeeld in 2011 in 4 procent van de monsters schadelijke pesticiden aangetroffen, en in 2019 was dat bij 32 procent van de monsters. Dat is een stijging van 397 procent.
De groenten die tot de nachtschade behoren zijn wel onderdeel van een gezond voedingspatroon, maar staan dus niet in onze top 10: gewone aardappel, tomaat, aubergine, paprika, chilipeper, groene peper, Spaanse peper, kruisbessen en goji-bessen.
En groenten en fruit met heel weinig pesticiden? Dat zijn avocado's, zoete maïs, ananas, uien, papaja, erwten en asperges, maar ook wortels en witlof. Daarvoor geldt dat het risico op bederf een stuk kleiner is.
Biologisch is een wettelijk beschermde term. Gelukkig maar, want dan weet je zeker dat je ook echt biologisch in huis haalt. Al onze biologische producten worden onafhankelijk gecontroleerd door Stichting Skal. Omdat ze aan alle voorwaarden voldoen, verdienen ze het Europees Keurmerk.
We hadden informatie over biologisch geteelde versies voor 45 van de 59 voedingsmiddelen in onze analyse. Bijna alle hadden een laag of zeer laag pesticidenrisico , en slechts twee in eigen land geteelde varianten - verse spinazie en aardappelen - vormden zelfs een matig risico.
Biologisch scoort beter
Een belangrijk verschil met gangbaar is dat biologische boeren geen kunstmest en synthetische bestrijdingsmiddelen gebruiken. Omdat kunstmest maken veel energie kost, scheelt het bij biologische landbouw energie en broeikasgasuitstoot.
Op de lijst van minst bespoten soorten: onder meer avocado's, zoete maïs, ananas, uien, papaja, erwten en asperges.
Nederlandse supermarkten halen de bessen en kersen van veel internationale bestemmingen. Bij frambozen, rode bessen en bramen is Nederland de belangrijkste herkomst. Dat blijkt uit een rondgang van Groenten&Fruit langs 6 grote supermarkten (Albert Heijn, Lidl, Aldi, Jumbo, Plus en Emté) in Midden-Nederland.
Waar zitten pesticiden in? Er is een hele lijst is opgesteld met het meest en minst bespoten groenten en fruit (zie de afbeeldingen hieronder). Op 1 staan de aardbeien, gevolgd door spinazie en boerenkool.
Zelfs biologische producten worden behandeld met pesticiden . Zonder hen zou er niet genoeg voedsel zijn om ons land te voeden. Eén pesticide in het bijzonder, Chlorpyrifos, is al tientallen jaren een hoofdbestanddeel van het pesticide voor uientelers in het hele land. Chlorpyrifos wordt wereldwijd gebruikt sinds 1965.
Bijna 1 op de 12 sperziebonen is besmet met een pesticide dat onderhevig is aan strenge EPA-beperkingen . Bij het winkelen voor groenten moeten consumenten zich ervan bewust zijn dat sperziebonen sporen van acefaat of methamidofos kunnen bevatten - twee insecticiden die in verband worden gebracht met schade aan het zich ontwikkelende zenuwstelsel.
Volgens de Shopper's Guide to Pesticides in Produce van de Environmental Working Group staan courgette en andere zomerpompoenen op plek 28 van de 48, wat betekent dat ze doorgaans weinig potentieel schadelijke pesticideresten bevatten. Als u zich zorgen maakt over het gebruik van chemicaliën, koop dan gecertificeerde biologische pompoen.