Van de verschillende soorten fruit zijn in citrusvruchten en druiven gemiddeld het hoogste aantal verschillende residuen van bestrijdingsmiddelen aangetroffen. Deze worden gevolgd door kersen, aardbeien, bananen, perziken en abrikozen.
Voedselwaakhond Foodwatch maakt zich vooral grote zorgen over de bestrijdingsmiddelen die volgens de organisatie blijvend in niet-biologische vruchten te vinden zijn. 'Mandarijnen, sinaasappels, druiven en aardbeien waren het meest vervuild; kiwi's het minst', aldus een telling van Foodwatch in 2021.
Bij verschillende groente en fruit levert dit problemen op, vertelt Dalhuisen. "Als je de cijfers van 2021 bekijkt, dat is het laatste jaar, dan zie je dat 70 procent van de aardbeien, 11 procent van de appels en 9 procent van de peren resten van PFAS hebben.
Op de lijst van minst bespoten soorten: onder meer avocado's, zoete maïs, ananas, uien, papaja, erwten en asperges.
Steeds meer gif op ons eten
Volgens de commissie hebben boeren in 2019 al minder gif gespoten dan in voorgaande jaren. Toch laat het onderzoek van PAN iets anders zien. Namelijk dat er in 2011 op 18 procent van ons fruit pesticiden aanwezig was. Acht jaar later, in 2019, was dit percentage opgelopen tot 29 procent.
Ekoplaza is de meest biologische supermarktketen van Nederland en voert een gecontroleerd biologisch assortiment. Het Europees Biologisch keurmerk wordt onafhankelijk gecontroleerd door SKAL die erop toeziet dat er geen chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen gebruikt worden.
Hoe moet je blauwe bessen schoonmaken? Omdat blauwe bessen erg kwetsbaar zijn, kun je ze het beste pas wassen vlak voordat je ze consumeert.
Maïs staat op de eerste plaats van het rijtje gewassen dat het minste aantal pesticiden of restanten van pesticiden bevatten. In dalende lijn gevolgd door avocado, ananas, kool, ui, erwten, papaya, asperge, mango, aubergine, honingmeloen, kiwi, cantaloupemeloen, bloemkool en pompelmoes.
Avocado's en suikermaïs waren de schoonste producten: minder dan 2 procent van de monsters van elk product vertoonde detecteerbare pesticiden.
Wat is de minst gezonde fruit? Hoewel fruit over het algemeen als gezond wordt beschouwd, kunnen fruitsoorten met een hoog suikergehalte, zoals druiven en lychees, bij overmatige consumptie minder voordelig zijn voor je gezondheid. Het sleutelwoord hier is: balans. Geniet van druiven en lychees maar overdrijf niet.
Van de verschillende soorten groenten bevatten sla/ kropsla gemiddeld het hoogste aantal verschillende soorten residuen van bestrijdingsmiddelen en hoogste totaal gehalte aan residuen, zowel bij de in Nederland geteelde als geïmporteerde sla/ kropsla.
Je kunt ook niet door bijvoorbeeld fruit en groenten te wassen de PFAS uit de voeding verwijderen. De nieuwe generatie bestrijdingsmiddelen hecht zich goed vast aan het voedsel of dringt erin binnen.”
Eieren geraapt op plekken in het gebied rondom Chemours bevatten te hoge PFAS-gehalten; hetzelfde geldt ook voor plekken verder weg. In de eieren is vooral teveel van de PFAS-soort PFOS aangetroffen.
De groenten die tot de nachtschade behoren zijn wel onderdeel van een gezond voedingspatroon, maar staan dus niet in onze top 10: gewone aardappel, tomaat, aubergine, paprika, chilipeper, groene peper, Spaanse peper, kruisbessen en goji-bessen.
Een belangrijk verschil tussen biologische teelt en de gangbare landbouw is de aard van de gewasbescherming. Biologisch fruit is namelijk ook bespoten. Hier worden enkel de natuurlijke middelen gebruikt zoals koper en zwavel. Het voordeel voor het milieu ontkennen we niet.
Alleen op de bakjes aardbeien van Ekoplaza en Odin werden geen bestrijdingsmiddelen aangetroffen. Op aardbeien uit de overige supermarkten zitten gemiddeld drie verschillende bestrijdingsmiddelen. Dat is wel wat minder dan in 2021 en 2022, toen waren dat gemiddeld 3,5 en 3,7 verschillende stoffen.
“ Je kunt een verscheidenheid aan gezonde groenten en fruit eten zonder je al te veel zorgen te maken over het risico op pesticiden, op voorwaarde dat je thuis een aantal eenvoudige stappen onderneemt .” Je beste optie is om producten te kiezen die in onze analyse als laag-risico of zeer laag-risico zijn beoordeeld en, indien mogelijk, te kiezen voor biologische producten in plaats van risicovollere voedingsmiddelen die je lekker vindt.
Zelfs biologische producten worden behandeld met pesticiden . Zonder hen zou er niet genoeg voedsel zijn om ons land te voeden. Eén pesticide in het bijzonder, Chlorpyrifos, is al tientallen jaren een hoofdbestanddeel van het pesticide voor uientelers in het hele land. Chlorpyrifos wordt wereldwijd gebruikt sinds 1965.
De gifstoffen die worden gebruikt om conventionele bananen te laten groeien, zitten niet alleen aan de buitenkant. Ze lekken in de grond waar het fruit groeit . Dus zelfs als het gepeld is, krijg je er nog steeds wat van binnen.
Kersen op de rode lijst
Onder andere bramen, wortelen, appels, bosbessen en pruimen zijn op deze lijst te vinden. Op de groene lijst staan de producten waarbij in minder dan 10 procent van de gevallen hormoonontregelende bestrijdingsmiddelen zijn gevonden, deze zijn dus het meest veilig.
Het klinkt misschien een beetje tegenstrijdig, maar blauwe bessen kun je best niet spoelen tot je ze gaat eten. Ze hebben van nature een beschermlaagje, waardoor ze langer vers blijven.
Je moet vermijden om bosbessen te wassen voordat je ze in de koelkast bewaart, omdat het extra vocht ervoor zorgt dat ze sneller bederven . Dit kan ze ook zacht en papperig maken, zegt Vu, dus wacht tot je ze wilt eten.
Wetenschappers hebben aangetoond dat blauwe bessen sommige vrije radicalen die DNA beschadigen (een proces dat dagelijks duizenden keren per dag in je lichaam plaatsvindt en niet alleen de reden is dat we ouder worde, maar ook een belangrijke oorzaak vormt van aandoeningen als kanker) kunnen neutraliseren.
Nederlandse supermarkten halen de bessen en kersen van veel internationale bestemmingen. Bij frambozen, rode bessen en bramen is Nederland de belangrijkste herkomst. Dat blijkt uit een rondgang van Groenten&Fruit langs 6 grote supermarkten (Albert Heijn, Lidl, Aldi, Jumbo, Plus en Emté) in Midden-Nederland.