Veel producten die je op je brood smeert, maar ook brood zelf, bevatten palmolie. Zo wordt palmolie toegevoegd aan pindakaas en andere notenpasta's, om te voorkomen dat de olie bovenin de pot gaat drijven. Andere voorbeelden zijn hazelnootpasta en ander smeerbaar broodbeleg, maar ook beschuit, soepstengels en cruesli.
De olie die vaak gebruikt wordt in pindakaas is palmolie. Palmolie bestaat voor de helft uit verzadigd vet – wat ongunstig is voor je gezondheid. Daarnaast is de productie van palmolie vaak niet duurzaam.
Waarom? Omdat het gebruik van palmolie zeer negatieve gevolgen heeft voor dier en milieu. Voor de aanleg van palmolieplantages worden complete regenwouden gekapt. Diëtist Berdien van Wezel vindt het daarom geweldig dat Smeris geen palmolie gebruikt.
Calvé pindakaas bestaat uit heel veel pinda's, een beetje zout en plantaardige oliën (raapzaad en soja), waarvan een klein deel palmolie is. Calvé kiest voor palmolie omdat de opbrengst per hectare 4 tot 10 keer hoger is dan andere plantaardige oliën.
Natuurlijke pindakaas is vaak voedzamer omdat het meestal alleen pinda's en soms zout bevat. Het is ook vaak vrij van ingrediënten die u wellicht wilt beperken of vermijden, zoals toegevoegde suiker of palmolie .
Maar veel van deze "natuurlijke" pindakaassoorten hebben een vervelend ingrediënt gemeen: palmolie. Palmolie is "natuurlijk", zeker, maar het is ook slecht voor het milieu en slecht voor je gezondheid (het bevat ongelooflijk veel verzadigd vet).
Pindakaas bevat doorgaans palmolie of gedeeltelijk gehydrogeneerde plantaardige oliën, omdat deze ervoor zorgen dat het gemengd blijft, in plaats van dat het gemengd moet worden zodra het de consument bereikt. Dus als het product het label "No Stir" heeft, bevat het waarschijnlijk palmolie .
Niet-100% pindakaas is beter te smeren. Er zijn stoffen aan toegevoegd zoals emulgatoren en palmvet om de pindakaas smeerbaar te houden. En dát maakt deze pindakaas minder gezond. Kies je voor pindakaas, neem dan dus een variant met 100% pinda's, zonder toegevoegd zout, suiker, emulgatoren en ander vet.
Commercieel worden volledig gehydrogeneerde plantaardige oliën, zoals soja-, katoenzaad-, palm- en koolzaadolie, toegevoegd aan pindakaas om olieafscheiding en sensorische degradatie te voorkomen [7]. Deze stabilisatoren ontwikkelen een matrix die olieafscheiding tegengaat en een homogeen pindakaasmengsel vormt [8].
Hoewel het grootste deel van het vet in pindakaas relatief gezond is, bevatten pinda's ook wat verzadigd vet. Dit kan bij langdurige overconsumptie tot hartproblemen leiden .
"Palmolie bevat meer verzadigd vet dan andere oliesoorten. Verzadigd vet staat bekend om de ongunstige gezondheidseffecten. Zo verhoogt verzadigd vet het LDL-cholesterol. Op die manier vergroot verzadigd vet het risico op hart- en vaatziekten."
Waarom is palmolie slecht voor het milieu? Voor de productie van palmolie moeten namelijk veel bossen worden gekapt. Zo kunnen er palmolieplantages worden aangelegd. Deze ontbossing heeft echter nadelige effecten op de natuur, de biodiversiteit en de wilde dieren, maar ook voor onze gezondheid.
De productie van palmolie is slecht voor het milieu en voor soorten als de orang-oetan, vanwege ontbossing, branden en veenontginning. Als we dan toch plantaardige oliën consumeren, zou het beter zijn daarvoor gewassen als olijf, zonnebloem, koolzaad en soja te nemen.
Pindakaasliefhebbers was het misschien al opgevallen, tussen het broodbeleg bij Albert Heijn staat een nieuwe pot: Smeris Pindakaas, zónder palmolie.
Ingrediënten: 'PINDA'S, BEVAT 2% OF MINDER VAN: PLANTAARDIGE MONOGLYCERIDEN (VAN PALMOLIE ), ZOUT.'
Er zijn namelijk alleen maar pinda's in te vinden. Geen palmvet, toegevoegd zout, toegevoegd suiker of extra pindaolie. Daarom kan er een laagje olie bovenop komen te staan. Dat is niet erg, even doorroeren en klaar!
Palmolie bevat meer verzadigd vet dan andere oliesoorten. Verzadigd vet staat erom bekend niet goed te zijn voor de gezondheid. Door de aanleg van palmolieplantages worden veel bossen gekapt. Producten met duurzame palmolie kunnen herkenbaar zijn aan het RSPO-keurmerk.
Palmolie kan in allerlei producten verwerkt worden, van cosmetica tot voedsel tot biodiesel. Voorbeelden zijn lippenstift, wasmiddel, shampoo, schoonmaakmiddelen, margarine, gebak, chocolade en pizzadeeg. Palmpitmeel (wat ook van de oliepalmplant komt) kan verwerkt worden in veevoer.
"De gehydrogeneerde of gedeeltelijk gehydrogeneerde olie die je in andere merken ziet, wordt toegevoegd om de boters romiger te maken en de houdbaarheid te verlengen . Daarom kunnen sommige notenpasta's die je in de schappen ziet een jaar meegaan zonder te bederven!" zegt ze.
Elke dag een handje noten
Vraag jij je af waarom 100% pindakaas eigenlijk een gezonde keuze is? Het eten van pinda's en andere ongezouten noten verlaagt het LDL-cholesterol en verkleint de kans op hartziekten. Dit komt waarschijnlijk doordat er veel onverzadigd vet in noten zit.
De hoge voedingswaarde en eventuele toevoeging van suiker kunnen leiden tot overgewicht. Soms wordt zout toegevoegd, dat leidt weer tot een hoge bloeddruk en dat is nu juist een risico voor het ontwikkelen van hart- en vaatziekten. Maar, alle reden dus voor een goed overwogen aanschaf van uw verrukkelijke pindakaas.
Skippy's hele lijn natuurlijke spreads is vrij van conserveringsmiddelen, kunstmatige smaakstoffen en kleurstoffen. Zoals de meeste pindakaas is deze ook vrij van cholesterol en transvet.
Palmolie is niet duurzaam en niet milieuvriendelijk
Regenwouden verdwijnen, terwijl we die juist zo hard nodig hebben voor CO2. Bepaalde diersoorten, zoals de orang-oetan, sterven uit. Ook ontstaan er vaker bosbranden, wat extra milieuvervuiling met zich meebrengt.
De palmvrucht heeft relatief weinig oppervlakte en bestrijdingsmiddelen nodig. Dat maakt palmolie goedkoop en effectief, waardoor de vraag ernaar steeds meer toeneemt. Het wordt vooral gebruikt in voedingsmiddelen, maar ook in bijvoorbeeld zeep, veevoer, cosmetica, en babyvoeding.
We voegen een kleine hoeveelheid natuurlijke palmolie toe om te voorkomen dat de notenolie zich scheidt van het vaste deel van de noot . Door de palmolie toe te voegen, ontstaat notenboter die niet geroerd hoeft te worden en die gemakkelijker smeert.