Vloeistoffen en etenswaren die vocht bevatten kunnen bijdragen aan vochtvorming in de koelkast. Ook uit etenswaren zoals sla en fruit komt vocht vrij wanneer deze worden gekoeld. Vocht is de belangrijkste reden voor het bederven van voedsel.
Microbieel bederf wordt veroorzaak door bacteriën, schimmels en gisten. Als gevolg daarvan gaat voedsel rotten, fermenteren of schimmelen en soms ziektekiemen ontwikkelen. Deze processen evenals de houdbaarheid van etenswaren worden met name beïnvloed door fysische omstandigheden zoals warmte, koud en vocht.
Brood, groente en fruit bederven sneller bij een hogere temperatuur. Pindaproducten, maïsproducten, noten, specerijen en granen moeten hiernaast droog worden bewaard. Soms staat op de verpakking bij welke temperatuur het product het beste bewaard kan worden.
Anderzijds is koudebederf mogelijk in sommige producten die te koud worden bewaard. Ook de ontwikkeling van bacteriën is sterk afhankelijk van de temperatuur. Iedere graad warmer versnelt de groei, waardoor bederf sneller optreedt en de kans stijgt dat je ziek wordt van een product.
De meeste voedselinfecties worden veroorzaakt door Salmonella, Campylobacter en E. coli bacterie. Virussen kunnen eveneens voedselinfecties veroorzaken. Een veroorzaker van voedselvergiftiging door het eten van bedorven voedsel is de bacterie Clostridium botulinum.
Voedselinfecties worden veroorzaakt door eten met een ziekmakende hoeveelheid bacteriën, parasieten of virussen. Bij een voedselinfectie komt de bacterie of het virus in de darm terecht. Dit prikkelt of tast de darmwand aan.
Bederfelijke producten zijn volgens de Warenwet producten die gekoeld bewaard moeten worden om groei van ziekteverwekkende micro-organismen of bederf tegen te gaan.
Bij 4 °C in de koelkast groeien bacteriën en schimmels nauwelijks. Het is daarom belangrijk om bederfelijk eten in de koelkast te bewaren. Stel de temperatuur van de koelkast in op 4 °C. Bij deze temperatuur bederven producten minder snel en ook ziekteverwekkers groeien nauwelijks.
De supermarkten hebben schappen vol groenten in blik, mede door de lange houdbaarheid. Altijd handig dus om een aantal blikjes bonen in huis te hebben. Gedistilleerde drank zoals wodka, rum, gin, whiskey en tequila blijft in de eeuwigheid houdbaar. Ook als de fles al geopend is geweest.
Voedsel afdekken
Wanneer je eten nog warm is komt er veel damp vrij, dus als je het niet meteen afdekt of in een bakje doet dan droogt het eten uit.
Zet gekoelde producten zo snel mogelijk (terug) in de koelkast. Bacteriën groeien veel sneller buiten de koelkast. Eten dat langer dan 2 uur buiten de koelkast heeft gestaan, kun je beter niet meer opeten.
Welke factoren zorgen voor een kortere bewaring van je fruit? temperatuur: hoe hoger de temperatuur, hoe sneller de rijping, hoe korter de bewaring. licht: de rijping gaat sneller in het licht, verduisteren zal soms nodig zijn. vocht: hoe droger de lucht, hoe meer verdamping van het vocht in je fruit.
'Te gebruiken tot' (TGT) staat op voedingsmiddelen die snel bederven: het is de uiterste consumptiedatum. Denk aan verse (rauwe) vis en vers (rauw) vlees. Op die voedingsmiddelen kunnen bacteriën namelijk snel groeien, wat mogelijk gezondheidsrisico's met zich meebrengt.
Houdbare producten in blik of pot
Jaren na de THT-datum kun je groenten of fruit uit blik nog zonder risico voor de gezondheid eten. Ook groente of fruit uit een pot is nog goed eetbaar. Omdat de producten goed verhit zijn, zijn alle bacteriën gedood en bederven ze eigenlijk niet.
,,In het algemeen kan je voedsel slechts 2 uur buiten laten liggen voordat het slecht wordt. Vanaf dan vermenigvuldigen de bacteriën zich snel tot een onveilig niveau”, aldus Hutchings.
Het Voedingscentrum adviseert om kliekjes twee dagen te bewaren, mits de koelkast op maximaal 7 graden Celsius staat. "Bij 4 graden Celsius kun je het eten drie dagen bewaren, maar vaak staat de koelkast niet zo koud", zegt woordvoerder Oene van der Wal.
Je kunt die kliekjes ook na een dag nog invriezen. Soms zelfs na 2 of 3 dagen nog wel. Zo lang het restje nog goed is, kun je het invriezen. Maar let op: je moet het dan natuurlijk wel snel hebben afgekoeld en in de koelkast hebben bewaard!
Volgens Geert Van Aelst van Tiense Suiker heeft suiker geen vervaldatum. "Suiker bevat geen water en daardoor kunnen er zich geen micro-organismen in ontwikkelen. Dus je kan suiker héél lang gebruiken, maar dan moet het pak wel op een droge plaats, zoals een kast, bewaard worden."
Pasta. Laat gedroogde pasta liever niet in zijn originele verpakking zitten, maar giet de inhoud over in een goed afsluitbare pot. Op die manier kan de je houdbaarheidsdatum bijna volledig negeren: de pasta blijft nog jaren daarna goed.
Suiker. Ook in de zoete hoek: suiker, want ook dit ingrediënt bederft niet. Daarbij maakt het niet uit of het om witte, kristal- of poedersuiker gaat. Suiker kan helaas wel gaan klonteren of beestjes aantrekken, maar dat is makkelijk te voorkomen met een luchtdichte pot.
Is de TGT-datum van het vlees verstreken, (bijvoorbeeld gehakt of hamburgers 1 of 2 dagen over datum), gooi het dan wel weg. Na die datum is het vlees namelijk niet meer veilig om te eten. Je kunt er ziek van worden vanwege bacteriën.
De onderste plank is het koudste deel van de koelkast.
Zorg dat je ze ook goed verpakt of afdekt. Let erop dat de onderste plank uit een stuk bestaat (geen raster). Zo bescherm je de producten in het vak eronder, mocht de verpakking gaan lekken.
Temperatuur in huis & van uw apparaten
Want als de temperatuur van uw producten oploopt, kan eten sneller bederven: In een koelkast die uit staat, blijft uw eten ongeveer 4 uur goed. In een halfvolle vriezer die uit staat, blijft uw eten ongeveer 24 uur goed. In een volle vriezer is dit 48 uur.