Plotselinge vermoeidheid kan door stress, slaapgebrek, een ongezonde levensstijl, een infectie of ziekte, of een medische aandoening komen. Het is belangrijke om de oorzaak te vinden, anders blijft de vermoeidheid terugkomen.
Er zijn verschillende vitamines en mineralen die helpen bij vermoeidheid. Dit zijn vitamine B2, B3, B5, B6, B11, B12, C en de mineralen ijzer en magnesium. Deze B vitamines dragen bij aan de verbranding van vet, koolhydraten en eiwitten uit de voeding.
Je kan door verschillende oorzaken oververmoeid raken. Bijvoorbeeld door een slaaptekort, slechte voeding, te weinig lichaamsbeweging en stress. Maar ook bepaalde karaktereigenschappen kunnen een rol spelen, zoals perfectionisme, subassertiviteit of veel piekeren.
Maar een 'abnormale' of 'niet-noodzakelijke vermoeidheid' is anders. Dit is extreme vermoeidheid die plotseling op kan komen, die niet gerelateerd is aan inspanning en waarvoor een lange herstelperiode nodig is. Deze vermoeidheid voelt vervelend aan.
Veel ziekten en aandoeningen veroorzaken vermoeidheidsklachten. Denk aan spierziekten, kanker, infectieziekten zoals Covid-19 of Q-koorts. Er kan zowel sprake zijn van fysieke vermoeidheid, omdat het lichaam harder moet werken vanwege de ziekte, als van mentale vermoeidheid door emoties of psychologische veranderingen.
Je voelt je moe en overspannen, prikkelbaar en lastig, hebt last van tientallen kleine klachten zoals hartkloppingen, rugpijn, vermoeidheid, slapeloosheid, lusteloosheid, piekeren, doordrammen of hoofdpijn. Soms word je zelfs onaangenaam naar anderen toe of bitsig of agressief.
Deze vermoeidheid voelt aan alsof je meer uitgeput bent dan normaal en vlugger moe bent na het uitvoeren van je gewone dagelijkse bezigheden, of zelfs als je helemaal niets doet. Het is een vermoeidheid die je plots kan overvallen. Het ontbreekt je aan energie en dat uit zich op fysiek, mentaal en sociaal vlak.
Hypersomnia is een slaap-waak stoornis waarbij iemand last heeft van extreme slaperigheid, ondanks genoeg uren slaap. Bij insomnia is het tegenoverstelde aan de hand: dan is er sprake van slapeloosheid, en lukt het maar niet om te slapen. Teveel slapen en zich overmatig slaperig voelen komt vaak voor.
Als je langer dan zes maanden last hebt van ernstige vermoeidheid zonder duidelijke oorzaak, heb je misschien het chronisch vermoeidheidssyndroom of myalgische encefalomyelitis (CVS/ME). Hoeveel je ook slaapt of rust, de vermoeidheid blijft. Dit kan je dagelijks leven behoorlijk verstoren.
Dat heeft te maken met de stofwisseling in je lichaam: “Het is eigenlijk zo dat als je een inactieve dag hebt en je ook fysiek niet actief bent, je stofwisseling naar beneden gaat. Ook in je hersenen. De gebieden die betrokken zijn bij initiatief nemen en gemotiveerd zijn, staan op een lager pitje.
Ook als u uitgedroogd bent, kunt u zich moe voelen. Streef ernaar om minstens 1,5 liter per dag te drinken. Dit kunnen allerlei vloeistoffen zijn maar kies bij voorkeur voor melkproducten, water, thee, koffie, suikervrije producten.
FEIT: Groente en fruit helpen tegen vermoeidheid
Een tekort aan deze belangrijke bouwstoffen zorgt al snel voor een futloos en vermoeid gevoel. Aanraders voor groenten met veel vitamines en mineralen zijn bijvoorbeeld wortels en broccoli. Kiwi's en sinaasappels scoren goed binnen de categorie fruit.
Vooral citrusvruchten, zoals sinaasappelen en mandarijnen, bevatten deze vitamine en helpen je daarmee ook om vermoeidheid tegen te gaan. Vitamine C zorgt er namelijk voor dat er ijzer kan worden opgenomen in je lichaam en ijzer zorgt ervoor dat er voldoende zuurstof door je bloed kan stromen.
Door de hersenvermoeidheid kan iemand problemen krijgen met het denken, geheugen, aandacht of een brainfog ervaren. Op een gegeven is het gewoon óp en dan kan iemand de informatie niet meer in zich opnemen. Diegene vergeet bijvoorbeeld wat er is gezegd, of is afgeleid of gaat dubbel zien.
Als je moe bent, heb je weinig energie. Het lukt niet meer goed om te doen wat je zou willen of moeten doen. Je voelt zich niet zo fit als normaal. Bewegen en denken gaan bijvoorbeeld moeilijker.
Beweging. Ontspannen is niet alleen maar met de benen omhoog zitten. Regelmatig bewegen is goed voor hart- en vaten, maar vermindert ook stress en zorgt ervoor dat je beter in je vel zit. Ga dus lekker wandelen, fietsen of hardlopen, neem een yogales of kies een andere activiteit die je leuk vindt.
De samenwerking kost meer energie, waardoor je sneller vermoeid bent. Sommige hersenaandoeningen, veel stress of het gebruik van bepaalde medicijnen kunnen je slaap verstoren. Je slaapt dan misschien wel lang genoeg, maar de kwaliteit van je slaap is niet goed. Je voelt je dan alsnog erg moe.
Vermoeidheid door vitaminetekort
Er zijn een aantal vitaminen en mineralen die inspelen op onze energiebalans. Zo gaat dit onder andere om vitamine D en B12. Een tekort aan vitamine D kan leiden tot vermoeidheid of uitputting.
Als je vaak moe bent, kan bloedprikken bij vermoeidheid helpen om de oorzaak te vinden. Deze test controleert je bloed op tekorten die vermoeidheid kunnen veroorzaken, zoals lage niveaus van ijzer, ferritine, vitamine D, vitamine B12 (actief), cortisol en schildklierfuncties.