Volgens een aantal wetenschappelijke studies (zie referenties) is bakken en braden in extra vierge olijfolie het meest gezond van alle vetten en oliën.
Hij raadt aan om vooral olijfolie, koolzaadolie en sojaboonolie te gebruiken. "Olijfolie is rijk aan enkelvoudige onverzadigde vetten", verduidelijkt Sollid. En dat is goed nieuws, want dat doet het cholesterolgehalte in je bloed dalen. "Koolzaadolie is ook een goede bron aan enkelvoudige onverzadigde vetten.
Conclusie. Olijfolie is beter dan zonnebloemolie als het gaat om gezondheid en voedingswaarde. Het bevat meer gezonde vetten en vitamines dan zonnebloemolie en heeft meer gezondheidsvoordelen. Het is ook een uitstekende keuze om mee te koken vanwege het hoge rookpunt.
Doordat zonnebloemolie voornamelijk uit meervoudig onverzadigde vetten bestaat, kunnen deze gemakkelijk oxideren. Er komen dan, volgens onderzoekers vooral bij zonnebloemolie, schadelijke aldehyden vrij. Deze aldehyden kunnen het DNA beschadigen en daarmee ziektes in de hand werken.
Sommige oliën verdragen hitte goed. Dit is het geval met pindaolie, palmolie, kokosolie, enz. Andere daarentegen verdragen geen hoge temperaturen en verbranden: zonnebloemolie van eerste persing (ongeraffineerd), lijnzaadolie, koolzaadolie, walnootolie, enz.
Oliën met een rookpunt onder de 180 °C zijn: extra vierge olijfolie en lijnzaadolie. Die zijn dus niet geschikt voor bakken, wokken, braden en frituren. Ook roomboter is hier niet geschikt voor.
Als olie voorbij haar rookpunt wordt verhit, gaat ze oxideren en daarbij kunnen zich schadelijke of kankerverwekkende stoffen (polycyclische aromatische koolwaterstoffen of PAK's) vormen. Enkel oliesoorten met een hoog rookpunt (liefst boven de 220 °C) zijn dus geschikt om te gebruiken bij het braden of frituren.
Uit de test van de Consumentenbond blijkt dat Albert Heijn Bakken & braden de gezondste keuze voor een bak- en braadproduct is. Dit product bevat 98% olie; raapzaadolie aangevuld met zonnebloemolie en daarnaast hulpstoffen als karnemelkpoeder om vlees en jus bruin te kleuren.
Bovendien zijn tot 4% van de vetzuren giftige transvetten. Arachideolie is dus relatief ook gezonder om mee te frituren dan zonnebloemolie.
Rijstolie heeft een hoger rookpunt dan andere oliën, wat betekent dat rijstolie gezonder is. Hiernaast bevat King Rijstolie een hoog gehalte aan Oryzanol, een antioxidant die o.a. het cholesterolgehalte in het bloed verlaagd.
Beide oliën bevatten minimale minerale elementen. Zonnebloemolie bevat twee keer zoveel fytosterolen als olijfolie, wat gunstig is voor het verlagen van het cholesterolgehalte in het bloed.
Uit een onderzoek onder 15 gezonde volwassenen bleek dat degenen die gedurende 10 weken een dieet aten dat rijk was aan zonnebloemolie met een hoog oliezuurgehalte, aanzienlijk lagere bloedwaarden van LDL (slechte cholesterol) en triglyceriden hadden , vergeleken met degenen die een dieet aten met een vergelijkbare hoeveelheid verzadigd vet ( 13 ).
In zonnebloemolie zit voornamelijk meervoudig onverzadigd vet in de vorm linolzuur (omega 6). Linolzuur behoort tot de essentiële vetzuren; het lichaam kan deze niet zelf aanmaken. Zonnebloemolie bevat een grote hoeveelheid linolzuur, linolzuur helpt om het normale cholesterolgehalte in het bloed in stand te houden*.
Met name de Omega 9 vetzuren (olijfolie, avocado, rijstolie) werken cholesterol-verlagend. Gebruik deze dagelijks bij hart-en vaatproblemen en vul aan met Omega-3 en -6 vetzuren.
"In oliën zitten onverzadigde vetten. Die zijn beter dan de verzadigde, die in boter en andere harde vetten zitten. Onverzadigde vetten bevatten namelijk goed HDL-cholesterol en verzadigde het slechtere LDL-cholesterol." Olie is het beste om in te braden en bakken.
Onderzoek toont aan, zoals wij al eerder schreven, dat olijfolie de gezondheid van het hart op meerdere manieren ten goede komt en de kans op hart- en vaatrisico's vermindert. Dan de (on)verzadigde vetten in zonnebloemolie.
Het beste om in te bakken of te frituren is olie of zachte of vloeibare margarine uit een fles. Behalve vloeibaar frituurvet is gewone plantaardige olie, zoals zonnebloemolie en olijfolie, ook geschikt om in te frituren.
Zonnebloemolie is een alleskunner: het heeft een neutrale smaak, dus is geschikt om zowel vlees in te bakken, een bitterbal in te frituren als een cake mee te bakken.
Beide oliën hebben hetzelfde voedingsprofiel, maar houtgeperste pindaolie heeft een betere verhouding van essentiële vetzuren dan zonnebloemolie . Pindaolie voegt ook smaak toe aan gerechten, terwijl zonnebloemolie perfect opgaat in gerechten zonder dat het opvalt. Ze hebben vergelijkbare gezondheidsvoordelen en zijn ideaal voor koken op hoge temperatuur.
Verhit je de olie meer, dan verandert de samenstelling en oxideren de vetzuren. Koudgeperste zonnebloemolie heeft een lichtgele kleur, zachte, neutrale smaak. Koud gebruiken veel mensen zonnebloemolie vaak over salades, in sauzen en in dressings.
In welke olie kan ik het beste,vlees of kip in bakken? Bij het bakken wordt de temperatuur van olie 200 tot 220 graden. Bij olijf- en zonnebloemolie komen bij verhitting boven 180 graden schadelijke stoffen vrij. Dit gebeurt niet bij arachide-, kokos- of palmolie, deze kunnen veilig gebruikt worden.
Avocado-olie bevat veel enkelvoudig onverzadigd vet (meestal aangeprezen als een goed vet of gezond vet) en wordt over het algemeen beschouwd als een van de gezondste kookoliën. Geraffineerde avocado-olie heeft ook een hoger rookpunt dan de meeste plantaardige kookoliën (ongeveer 520° Fahrenheit), wat het een van de meest efficiënte voorraadkastproducten maakt.
Geraffineerde zonnebloemolie bevat naast omega 6 geen micronutriënten, waardoor het lege calorieën zijn. Onderzoekers brengen een hoge inname van zonnebloemolie dan ook in verband met het ontstaan van overgewicht (24, 25).
Zonnebloemolie bevat duidelijk meer vitamine E dan olijfolie, wat de cellen, celwand, bloedbaan en weefsels beschermt. Ook bevat zonnebloemolie meer vitamine K, wat nodig is voor een goede bloedstolling. Olijfolie bevat dan weer meer omega 3-vetzuren, die beschermen tegen hart- en vaatziekten.
Vetten die op een kunstmatige manier zijn geproduceerd, zoals margarine en zonnebloemolie, zullen je darmen geen goed doen. Kies daarom voor gezonde vetten, zoals avocado's, lijnzaad of zalm. Ze bevatten Omega-3 vetzuren die essentieel zijn voor het lichaam.