Het ecologische evenwicht dat zich over duizenden jaren heeft ontwikkeld wordt ruw verstoord en dit leidt tot een disbalans voor de vele soorten dieren die afhankelijk zijn van de zee en de dieren die erin leven, denk bijvoorbeeld aan de blauwe vinvis en de ijsbeer.
Het Vlaams Instituut Gezond Leven raadt aan om één tot twee keer per week vis of schaal- en schelpdieren te eten (3). Er worden geen hoeveelheden in aantal gram geformuleerd. Meer dan twee keer per week vis eten wordt niet aanbevolen, onder andere wegens het kwikgehalte.
Hoewel het eten van vis nutritionele voordelen heeft, brengt het ook potentiële risico's met zich mee. Vissen kunnen schadelijke chemicaliën uit het water en het voedsel dat ze eten opnemen . Chemicaliën zoals kwik en PCB's kunnen zich in de loop van de tijd in hun lichaam ophopen. Hoge niveaus van kwik en PCB's kunnen schadelijk zijn voor de hersenen en het zenuwstelsel.
Vis hoort thuis in een gezond voedingspatroon: het zit boordevol voedingsstoffen die onmisbaar zijn voor je lichaam. De Gezondheidsraad raadt dan ook aan om minstens één keer per week (vette) vis te eten.
Vis bevat veel nuttige stoffen voor je lichaam. Er zijn sterke aanwijzingen dat het eten van vis samenhangt met een lager risico op sterfte aan bepaalde hartziekten. Het advies is daarom om 1 keer per week vis te eten, bij voorkeur vette vis.
Als je geen vis eet, mis je de gezondheidseffecten van vis. Maar het is wel mogelijk om EPA en DHA vetzuren binnen te krijgen via een (plantaardig) supplement. EPA en DHA zijn omega 3-vetzuren.
Kweekzalmen zijn – net als vleeskippen – doorgefokt op snelle groei, waardoor ze veel sneller groeien dan hun wilde soortgenoten. Dit leidt onder andere tot hartproblemen, misvormingen van de wervelkolom en hogere stressgevoeligheid. Zalmen met misvormingen hebben vaak hun hele leven ernstige last hiervan.
zwaardvis, tonijn, haai, paling) zijn zwaarder vervuild dan vissen die uitsluitend planten of plankton eten. Vooral zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven en jonge kinderen zijn hier gevoelig voor.
OMEGA-3 VETZUREN
De Gezondheidsraad adviseert volwassenen om per dag 200 milligram Omega- 3-vetzuren uit vis (visvetzuren) binnen te krijgen. Deze aanbeveling kan worden gehaald door per week 1 portie vis te eten, bij voorkeur vette vis, zoals makreel, zalm, haring, paling en sardines.
Voor de gezondheid kun je het beste kiezen voor vette vis die niet gepaneerd of gezouten is. Bij zoute vis moet je denken aan haring, gerookte zalm, gerookte paling, stokvis of ansjovis. Bij vis in blik is ook vaak zout toegevoegd. Kijk op de verpakking naar het zoutgehalte.
De vetzuren in vis zijn belangrijk voor de ontwikkeling van de hersenen en het zicht bij ongeboren baby's. Let op: bepaalde vis kun je beter niet eten. Vissen zoals tonijn, makreel, sardines en paling kun je beter vermijden.
De FDA raadt aan om vis te eten die minder kwik bevat, zoals zalm, garnalen, zwarte zeebaars, kabeljauw, sint-jakobsschelpen, tilapia, kreeft en sardines . Hier is een volledige lijst van vissoorten die weinig kwik bevatten. Het is belangrijk om op te merken dat de grootte van de vis soms kan bepalen hoeveel methylkwik erin zit.
In het wild gevangen en gekweekte vis wordt routinematig in de open lucht achtergelaten om te stikken of gedood door een combinatie van verstikking en levend opensnijden. Vissen vallen niet onder de Amerikaanse Humane Methods of Slaughter Act, dus ze krijgen in feite geen bescherming tegen wreedheid .
Zalm is dus een klein beetje gezonder dan tonijn uit blik. Maar dat betekent niet dat tonijn uit blik slecht is. Volgens het voedingscentrum zou je eens per week vis moeten eten, en daartoe rekenen ze ook tonijn en zalm uit blik.
Vooral bij vette vissen worden onder meer zware metalen en dioxines opgeslagen in het vet. Zo komen die dus ook in jouw lichaam terecht. Niet elke vis is natuurlijk even vervuild. Roofvissen als tonijn bevatten meer schadelijke stoffen dan vissen die uitsluitend plankton eten.
Is pangasius gezond? Pangasius is een witte vis die arm is aan vet en koolhydraten. Het bevat veel vitamines en micronutriënten die belangrijk zijn voor een uitgebalanceerd dieet. Veel experts raden aan om twee porties vis per week te eten, waarvan één portie mag bestaan uit niet-vette witte vis zoals pangasius.
Het goede nieuws is dat zowel wilde als gekweekte zalm lage niveaus kwik, PCB's en andere verontreinigende stoffen bevatten .
Het Nederlandse familiebedrijf Sea Fresh levert zijn heerlijke verse vis reeds jarenlang aan Lidl. De zalm wordt verantwoord gekweekt in de prachtige heldere fjorden van Noorwegen en draagt het ASC-keurmerk.
Listeria in vis
Voorverpakte gerookte vis kan lang bewaard worden. Dit geeft de listeria-bacterie de kans zich te vermenigvuldigen tot schadelijke hoeveelheden. De kans dat je ziek wordt is groter. Kwetsbare groepen kunnen deze producten wel eten nadat ze zijn verhit, in bijvoorbeeld een gerecht.
Ze zijn een magere, caloriearme bron van eiwitten. Voor de meeste mensen is het risico van het eten van vis en schelpdieren geen gezondheidsrisico. Sommige groepen mensen, zoals zwangere mensen, kinderen, ouderen of mensen met een verzwakt immuunsysteem, lopen echter een groter gezondheidsrisico op nadelige gezondheidseffecten.
Hier is het goede nieuws: U hoeft geen vis te eten om die belangrijke omega-3-vetzuren binnen te krijgen . U kunt veel van dezelfde voedingsstoffen binnenkrijgen door te eten wat sommige vissen eten: zeewier. Eén onderzoek wees uit dat algenoliesupplementen qua voedingswaarde gelijk waren aan gekookte zalm.
Met zeewier, zoals nori, kombu en wakame, kun je de smaak van vis nabootsen in gerechten. Zeewier vind je bij natuurvoedingswinkels, toko's, maar ook steeds vaker in de supermarkt. Je vindt talloze plantaardige recepten met zeewier op het internet.
Concluderend kan gesteld worden dat hogere eiwitgehaltes in combinatie met de aanwezigheid van omega 3- en 6-vetzuren en een reeks vitamines suggereren dat het eten van zeevruchten over het algemeen een betere keuze is in vergelijking met het eten van vlees .
Over het algemeen zijn hengel-en-lijn en hengel-en-reel (soms ook wel 'lijn-gevangen' genoemd) duurzamer en minder schadelijk. Als het om schelpdieren gaat, is handmatig duiken of handmatig oogsten vaak de duurzamere keuze .
In Zuid-Europese landen ligt de visconsumptie veel hoger dan in Nederland. Zo eet men in Portugal (55 kg bruto per persoon), Spanje (45 kg bruto per persoon) en Frankrijk (33 kg bruto per persoon) per jaar veel meer vis, schaal- en schelpdieren dan in Nederland.