Maïs staat op de eerste plaats van het rijtje gewassen dat het minste aantal pesticiden of restanten van pesticiden bevatten. In dalende lijn gevolgd door avocado, ananas, kool, ui, erwten, papaya, asperge, mango, aubergine, honingmeloen, kiwi, cantaloupemeloen, bloemkool en pompelmoes.
Voedselwaakhond Foodwatch maakt zich vooral grote zorgen over de bestrijdingsmiddelen die volgens de organisatie blijvend in niet-biologische vruchten te vinden zijn. 'Mandarijnen, sinaasappels, druiven en aardbeien waren het meest vervuild; kiwi's het minst', aldus een telling van Foodwatch in 2021.
Ekoplaza is de meest biologische supermarktketen van Nederland en voert een gecontroleerd biologisch assortiment. Het Europees Biologisch keurmerk wordt onafhankelijk gecontroleerd door SKAL die erop toeziet dat er geen chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen gebruikt worden.
Avocado's en suikermaïs waren de schoonste producten: minder dan 2 procent van de monsters van elk product vertoonde detecteerbare pesticiden.
Alleen op de bakjes aardbeien van Ekoplaza en Odin werden geen bestrijdingsmiddelen aangetroffen. Op aardbeien uit de overige supermarkten zitten gemiddeld drie verschillende bestrijdingsmiddelen. Dat is wel wat minder dan in 2021 en 2022, toen waren dat gemiddeld 3,5 en 3,7 verschillende stoffen.
Om er zeker van te zijn dat het voedsel dat u koopt vrij is van chemicaliën, let u op het biologische keurmerk . Dit betekent dat het Amerikaanse ministerie van landbouw (USDA) heeft gecertificeerd dat het voedsel geen chemische meststoffen, pesticiden, herbiciden, hormonen, medicijnen of genetisch gemodificeerde organismen (GMO's) bevat.
Op de groene lijst staan de producten waarbij in minder dan 10 procent van de gevallen hormoonontregelende bestrijdingsmiddelen zijn gevonden, deze zijn dus het meest veilig. Onder meer broccoli, aubergine, komkommers, mango en uien leveren weinig gevaar op voor hormoonverstoring.
En groenten en fruit met heel weinig pesticiden? Dat zijn avocado's, zoete maïs, ananas, uien, papaja, erwten en asperges, maar ook wortels en witlof. Daarvoor geldt dat het risico op bederf een stuk kleiner is.
Groenten met de meeste sporen van pesticiden zijn selderij (50 procent), knolselderij (45 procent) en bloemkool (31 procent). Hans Muilerman van het PAN verklaart de toename door resistentie bij insecten, schimmels en onkruid. "Daardoor gaan boeren meer spuiten en dat zorgt alleen maar voor nog meer resistentie.
Doe je groenten bijvoorbeeld in de wasbak en week je groenten en fruit 12-15 minuten in een oplossing van water met baking soda. Een 1% oplossing is afdoende om tot 96% van de pesticiden af te wassen.
Het klinkt misschien een beetje tegenstrijdig, maar blauwe bessen kun je best niet spoelen tot je ze gaat eten. Ze hebben van nature een beschermlaagje, waardoor ze langer vers blijven.
Bij sommige fruitsoorten zoals bij kersen, kiwi's en appels is de toename nog veel hoger. Bij de kiwi werd bijvoorbeeld in 2011 in 4 procent van de monsters schadelijke pesticiden aangetroffen, en in 2019 was dat bij 32 procent van de monsters. Dat is een stijging van 397 procent.
Van de verschillende soorten fruit zijn in citrusvruchten en druiven gemiddeld het hoogste aantal verschillende residuen van bestrijdingsmiddelen aangetroffen. Deze worden gevolgd door kersen, aardbeien, bananen, perziken en abrikozen.
Volgens verschillende onderzoekers is de schil van kiwi veilig om te consumeren en bevat het veel vitaminen, voedingsstoffen en antioxidanten. De schil van kiwi is volledig eetbaar en bevat geen giftige chemicaliën . Het heeft een hoge concentratie flavonoïden, onoplosbare vezels, antioxidanten en ontstekingsremmende en antiallergische verbindingen.
De doerian is het bekendst om zijn penetrante geur, vandaar ook de naam stinkfruit. Hoe rijper de vrucht, des te sterker de geur. Het vruchtvlees bestaat uit een soort grote mandarijnenpartjes, maar dan zonder velletje en met een oranjebruine pit in elk partje.
Op de lijst van minst bespoten soorten: onder meer avocado's, zoete maïs, ananas, uien, papaja, erwten en asperges.
Een durian is een vrucht die oorspronkelijk uit Zuidoost-Azië komt. De durian staat bekend als de meest stinkende vrucht ter wereld. Ondanks deze geur is de smaak van de durian zoet, een beetje zoals vanillevla, met scherpe randjes zoals knoflook of ui. De durian is zwaar en groot; hij kan zo'n 13 kg zwaar worden.
De groenten die tot de nachtschade behoren zijn wel onderdeel van een gezond voedingspatroon, maar staan dus niet in onze top 10: gewone aardappel, tomaat, aubergine, paprika, chilipeper, groene peper, Spaanse peper, kruisbessen en goji-bessen.
De belangrijkste verschil tussen biologische en niet-biologische groenten is dat biologische groenten niet bespoten worden met chemische bestrijdingsmiddelen en er in het proces van de teelt geen industriële meststoffen worden gebruikt.
Zelfs biologische producten worden behandeld met pesticiden . Zonder hen zou er niet genoeg voedsel zijn om ons land te voeden. Eén pesticide in het bijzonder, Chlorpyrifos, is al tientallen jaren een hoofdbestanddeel van het pesticide voor uientelers in het hele land. Chlorpyrifos wordt wereldwijd gebruikt sinds 1965.
Waitrose en Sainsburys stonden bovenaan in de biologische sectie, waarbij beide supermarkten de score 'Uitstekend' kregen. "Als sector hebben supermarkten de afgelopen twee jaar vooruitgang geboekt in het verminderen van pesticidegerelateerde schade, maar er is nog een lange weg te gaan.
“ Je kunt een verscheidenheid aan gezonde groenten en fruit eten zonder je al te veel zorgen te maken over het risico op pesticiden, op voorwaarde dat je thuis een aantal eenvoudige stappen onderneemt .” Je beste optie is om producten te kiezen die in onze analyse als laag-risico of zeer laag-risico zijn beoordeeld en, indien mogelijk, te kiezen voor biologische producten in plaats van risicovollere voedingsmiddelen die je lekker vindt.