Waarom verkleurd vlees? De kleur van het vlees wordt met name beïnvloed door een molecuul dat bekend staat als myoglobine. Dit molecuul is een eiwit dat verantwoordelijk is voor het transporteren van zuurstof naar de spieren van de dieren. De kleur hiervan is afhankelijk van verschillende omstandigheden.
Het vlees aan de buitenkant van de verpakking wordt blootgesteld aan meer zuurstof, waardoor het die rode kleur krijgt. Het vlees in het midden van de verpakking komt niet in aanraking met zoveel zuurstof. Daardoor heeft het ook paarse tinten, die grijs kunnen lijken naast de rode stukjes.
Bedorven vlees kan een onaangename geur, een verkleurde of plakkerige textuur en een vreemde smaak hebben. Het is belangrijk om te onthouden dat niet alle bedorven vleesproducten dezelfde symptomen hebben. Soms kan het vlees er nog steeds normaal uitzien en ruiken, maar toch besmet zijn met schadelijke bacteriën.
Vlees dat echt bedorven is, kan behoorlijk stinken. Het kan bijvoorbeeld ranzig ruiken of naar rotte eieren. Vlees dat zo ruikt, kun je niet meer eten. Ook niet als de TGT-datum nog niet is verstreken.
Als de houdbaarheid van het gehakt niet door toevoegingen of door het verpakkingsmateriaal wordt bevorderd en er wel contact is tussen het vlees en zuurstof, dan verkleurt het vlees. Dat is een natuurlijk proces.
Wie wel eens rundvlees heeft gekocht is bekend met het scenario: je kijkt in jouw koelkast en ziet een pakje vlees welke een ongewone groene/grijze kleur heeft gekregen. Je zul jezelf meteen afvragen of dit nog wel veilig is om te eten. Het antwoord is ja, de reden zit echter in het gebrek aan zuurstof.
Vers gehakt is mooi roze, maar dat gehakt een ander kleurtje krijg – wat bruinig of een beetje grijs – wil niet altijd zeggen dat het slecht is geworden. Wél een alarmsignaal is wanneer het gehakt een groenig kleurtje heeft: de vuilnisbak is de enige plek waar groen gehakt hoort te zijn.
Hoe weet ik of een product niet meer goed is? Het vlees heeft een afwijkende geur, is grauw verkleurd of plakkerig. Eet geen vlees dat er raar uitziet of niet goed ruikt.
De tijd tussen het eten van het besmette voedsel en het ontwikkelen van symptomen verschilt per veroorzakende bacterie. Dit kan variëren van 3 uur tot 3 dagen na het eten. In de meeste gevallen treden de klachten binnen de 24 uur op. Diarree is bijna altijd het belangrijkste symptoom van een voedselvergiftiging.
En vlees moet niet 'stroperig' zijn. Eventuele vetdooradering (marmering) of vetrandjes moeten mooi wit zijn en niet te veel vergeeld wit. Ook dat ziet er al niet zo fraai uit (zweterig). Als vlees nog 'aan het been' zit, is dat op zich heel mooi, maar het kan iets sneller bederven.
Deze verdonkering is te wijten aan oxidatie, de chemische veranderingen in myoglobine door het zuurstofgehalte. Dit is een normale verandering tijdens opslag in de koelkast. Rundvlees dat bruin is geworden tijdens langdurige opslag kan bedorven zijn, een vreemde geur hebben en plakkerig aanvoelen en mag niet worden gebruikt .
In sommige gevallen kunnen bacteriën ervoor zorgen dat het vlees bruin wordt, maar als dat gebeurt, zullen de bacteriën ook een geur creëren. Dus de volgende keer dat u wat verkleurd vlees in de koelkast vindt, ruik er dan aan. Als het lekker ruikt, bedenk dan dat het slechts een beetje oxidatie is en dat het prima te eten is .
Vlees kan bederven. Daarom moet je vooral op de TGT-datum (te gebruiken tot) letten. Vlees waarvan de TGT-datum dezelfde dag is of de dag daarna, moet je direct bereiden en opeten. Vlees eten ná de TGT-datum wordt afgeraden, de leverancier garandeert de voedselveiligheid niet meer.
Het vlees gaat naar rotten eieren en camembert ruiken. Nu moet je opletten! Dit is nog oppervlaktebederf maar het kan snel doorschieten naar binnen, dan is het vlees echt bedorven. Als je vlees bakt en je hele keuken ruikt naar een penetrante bederfgeur is je vlees gevaarlijk bedorven.
Maar ook de eiwitten in vlees kunnen oxideren, en dat kan evengoed leiden tot een vermindering van de vleeskwaliteit. Oxidatie van de aminozuurketens in de eiwitten kan een invloed hebben op voedzaamheid, op de zintuiglijke waarnemingen (geur, kleur, textuur) en op de verwerkbaarheid van vlees.
De kleurverandering in gehakt betekent niet dat het vlees oud of muf is. Het gehakt blijft veilig om te eten zolang het op de juiste manier is gekoeld en geconsumeerd vóór de houdbaarheidsdatum op de verpakking .
Hoe minder de proteïnen in het vlees in aanraking komen met zuurstof, hoe grijzer het vlees wordt. Maar grijs betekent niet meteen slecht. De roodheid van vlees is bovendien ook afhankelijk van het geslacht, voeding, beweging en vooral de leeftijd van het dier.
Ruiken – Vers vlees zal over het algemeen een milde ijzerachtige geur afgeven, maar als het niet goed is, zal het zeker niet lekker ruiken . Zoals het gezegde luidt: als je twijfelt, gooi het dan weg. Aanraken – De textuur van vers gehakt moet koel, glad en licht vochtig aanvoelen. Als het niet goed is, kan het slijmerig of plakkerig aanvoelen.
Rauw vlees is ongeveer 5 dagen houdbaar in de koelkast, terwijl gehakt slechts 1-2 dagen houdbaar is. De vriezer is een heel ander verhaal. Gehakt is ongeveer 4 maanden houdbaar, terwijl hele stukken rundvlees of lamsvlees tot wel een jaar houdbaar zijn.
Het pigment dat verantwoordelijk is voor de rode kleur in vlees is oxymyoglobine, een stof die in alle warmbloedige dieren voorkomt. Vers gesneden vlees is paars van kleur. De binnenkant van het vlees kan grijsbruin zijn door gebrek aan zuurstof; als echter al het vlees in de verpakking grijs of bruin is geworden, kan het beginnen te bederven .
Dit kan worden gedaan door middel van koeling of invriezen , wat oxidatie, microbiële groei en enzymactiviteit kan vertragen of stoppen. Koelen en invriezen kunnen de kwaliteit en veiligheid van vleesproducten behouden, maar ze kunnen ook problemen veroorzaken, zoals vriesbrand, druppelverlies of textuurveranderingen.
Dit creëert metmyoglobine, wat ervoor zorgt dat het vlees grijzer wordt dan je opa. Geloof het of niet, deze kleur op zichzelf betekent niet dat het rundvlees bedorven is (hoewel het, aangezien dit proces een paar dagen duurt, toch een goed idee is om je rundvlees te controleren op tekenen van bederf).
Duidelijke tekenen van bederf, zoals schimmel, zijn duidelijke indicatoren dat u dat stuk weggooit en een nieuw stuk koopt. Andere duidelijke tekenen van bederf zijn vlees dat er slijmerig, glanzend, knapperig en/of verkleurd uitziet . Rauw rundvlees zou idealiter een mooie rode of zelfs paarse kleur moeten hebben en er vochtig maar niet nat uitzien.
Tijdens het bakken worden voedingsmiddelen bruin en dit bruinen wordt de maillardreactie genoemd. Het bruinen is een chemische reactie tussen reducerende suikers en aminozuren. Omdat er altijd wel eiwitten en suikers aanwezig zijn in ingrediënten, bedrijft iedere kok onwillekeurig maillard-chemie.
Wrijf in met zout
Zout helpt het vlees om dat lekkere, bruine korstje te krijgen. Het droogt de oppervlakte iets uit, waardoor het beter aanbakt. Ook dringt het langzaam het vlees binnen, wat het alvast op smaak brengt.