Terminologie van smaakstoornissen Een smaakstoornis kan zich op verschillende manieren uiten. Er kan sprake zijn van een afgenomen of verdwenen smaakfunctie. Ook kunnen alledaagse smaken anders worden waargenomen of is er continu een abnormale of vieze smaaksensatie, zonder dat er een smaakstof wordt ingenomen.
Neem iets fris-zuurs om op te kauwen of om op te zuigen, bijvoorbeeld: een zuurtje, pepermunt, (suikervrije) kauwgom, zacht snoep of een waterijsje. Ook fris-zure producten als tomaat, komkommer, augurk, appel en zilveruitjes kunnen helpen.
Driekwart van de covid-19-patiënten met reukverlies heeft het reukvermogen na 30 dagen weer terug. Na 90 dagen is 90% van de patiënten hersteld. Voor herstel van smaakverlies gelden vergelijkbare herstelperiodes.
Oorzaken van smaak- en reukverandering
Sommige aandoeningen kunnen verandering of verlies van smaak en reuk geven, bijvoorbeeld bij infectie in neus of neusbijholten, een tumor in het hoofd, de ziekte van Parkinson of een corona-infectie. Ook kan verandering van smaak en reuk gevolg zijn van ouderdom.
De smaakpapillen worden ieder 7 á 10 dagen vernieuwd. Als de tong wordt beschadigd, bijvoorbeeld door te heet eten of drinken, dan duurt de smaakstoornis meestal niet langer dan 10 dagen, dan zijn de beschadigde smaakpapillen vervangen door nieuwe smaakpapillen.
De term "ageusia" verwijst naar het totale verlies van uw smaakzin. Ageusia kan worden veroorzaakt door infecties, bepaalde medicijnen, voedingstekorten of andere factoren . Verlies van smaakzin is ook een mogelijk symptoom van COVID-19. In de meeste gevallen kan het behandelen van de onderliggende oorzaak van ageusia uw smaak herstellen.
Wanneer je weinig proeft
Kies voor eten met sterke smaken, zoals kruiden en specerijen, zoetzure uitjes en augurkjes, gember, sambal, wasabi, mosterd, azijn, ketchup, marinades, pesto, piccalilly, sojasaus en citroensap. Voeg citroen, limoen en azijn toe aan je eten om de smaak te versterken.
Reuk- en smaakverlies ontstaat o.a. door: een kwetsuur aan het hoofd, chronische ontstekingen, ontsteking aan de bovenste luchtwegen en COVID-19. Oorzaak van een smaakstoornis kan ook te maken hebben met schade aan de aangezichtszenuw of de smaakpapillen.
Ziekte of infectie
Alles wat de binnenkant van je neus irriteert en ontsteekt en het verstopt, loopneus, jeukerig of druppelend maakt, kan je reuk- en smaakzin beïnvloeden . Dit omvat verkoudheid, sinusinfecties, allergieën, niezen, verstopping, griep en COVID-19.
Een metaalsmaak (fantogeusie) kan je verminderen door onder andere geen voeding of drank uit blik te eten of door te kiezen voor plastic bestek. Een constante vieze smaak in de mond kan je proberen te maskeren (verhullen) door je mond regelmatig te spoelen en munt te gebruiken.
Door een verkoudheid kunnen de zenuwcellen in het neusslijmvlies beschadigd raken, waardoor je niets meer ruikt (of proeft).
Conclusies en relevantie In deze studie was er 1 jaar na blootstelling aan COVID-19 geen sprake meer van smaakstoornissen, zoals objectief gemeten, terwijl er bij bijna een derde van de personen met deze blootstelling nog steeds sprake was van enig reukverlies, wat waarschijnlijk de smaakklachten van veel personen met een post-COVID-19-aandoening verklaart.
Bij een vieze smaak in de mond kunt u zuigen op pepermuntjes of snoepjes of kauwen op kauwgom. Als uw slijmvliezen niet gevoelig zijn, kunt u wat meer zout, kruiden, specerijen en smaakmakers zoals gember, sambal, wasabi, marinades, jus of sauzen gebruiken om uw voeding smakelijker te maken.
Het ruiken van pindakaas, pepermunt en andere sterke geuren kan helpen om uw hersenen opnieuw te trainen en uw reukvermogen te herstellen.
Een aantal medicijnen heeft verandering van smaak en reuk als bijwerking. Dat zijn onder meer antibiotica, anti-epileptica, antidepressiva, antihistamines, decongestiva, antihypertensiva, hartmedicatie en lipideverlagende middelen.
Virale luchtweginfecties, waaronder verkoudheid, griep en het COVID-19-virus .
Kun je eten en drinken proeven zonder reukvermogen? Ja, maar dingen proeven zal niet hetzelfde aanvoelen als voordat je anosmie had . Je tong kan zoete, zure, zoute, bittere en umami-smaken detecteren. Maar zonder je reukvermogen zou je geen subtiele verschillen tussen hen kunnen detecteren.
Het verlies van smaak kan om verschillende redenen optreden, waaronder een hoofdletsel, roken, een tijdelijke infectie of blootstelling aan chemicaliën . Omdat uw smaak ook afhankelijk is van uw reukvermogen, kunnen aandoeningen zoals neusverstopping ook de smaak beïnvloeden.
Dat komt doordat je smaakpapillen voortdurend veranderen. Ze sterven immers af en regenereren om de paar weken, soms zelfs vaker door hun kwetsbare positie in de mond. Lees: elke keer dat je je tong verbrandt of ze een beetje afbrokkelt, dood je smaakpapillen.
Neem je kleinere happen van je goed gekruide gerecht vergroot je de blootstelling aan de smaak. Eet je snel en neem je dus grotere happen dan eet je onbewust veel meer. Eet je rustiger dan zit je sneller vol, dat is bij elk gerecht zo. Eet je veel kruiden dan pikken je smaakpapillen veel verschillende smaken op.
Smaakverlies is een veelvoorkomende klacht met mogelijk ernstige gevolgen. Geïsoleerd smaakverlies kan ontstaan door beschadiging van de chorda tympani of de smaakpapillen. Oorzaken voor smaakverlies als medicatiegebruik en chronische otitis media zijn te verhelpen. Meestal zijn de behandelopties echter beperkt.
Bij infecties in de mondholte herstelt de smaak na behandeling. Soms is verwijzing naar een tandarts, kaakchirurg of mondhygiënist nodig. Bij smaakuitval door een virusinfectie in de mondholte treedt spontaan herstel van de smaakfunctie op na genezing van de infectie.
Smaakstoornissen doen zich voor bij een extreem droge mond, door onvoldoende aanmaak van speeksel. Voorbeelden hiervan zijn de ziekte van Sjögren en xerostomie. Door verbranding kunnen de smaakorgaantjes beschadigen. Een gezwel in de tong kan de smaak beschadigen.
Het waarnemen van smaak is een functie van de smaakorgaantjes, ook wel gustatoire sensorische organen of in het Engels taste buds genoemd. Een smaakorgaantje bestaat uit 50 tot 120 cellen. De meeste smaakorgaantjes bevinden zich op de tong, gegroepeerd in de verschillende smaakpapillen.