Als je groenten kookt in een pan met kokend water, gaat er zo'n 20 tot 50 procent van de vitamines en mineralen verloren. Hoe langer de wortelen worden gekookt, des te meer voedingsstoffen er verloren gaan. Toch is het goed om je te realiseren dat het eten van rauwe wortels het gezondste is.
Een wortel voorziet in dagelijkse behoeft aan vitamine A
100 g rauwe wortelen levert 1067 µg vitamine A en dit vooral in de vorm van bèta-caroteen (ongeveer 6400 µg) (2). Dit komt overeen met ruim 1,5 maal de gemiddelde dagelijkse aanbeveling voor vitamine A.
Wortelen
Rauwe wortelen zijn gezond, gekookte wortelen zijn nog gezonder! Gekookte wortelen bevatten namelijk meer bèta-caroteen dan rauwe wortelen. Dat is een sterk antioxidant dat zich in je darmen omzet in vitamine A.
Als je ze regelmatig eet kan dat helpen om je immuunsysteem te ondersteunen en chronische ontstekingen te voorkomen. Er zijn veel verschillende kleuren wortels en elke kleur heeft weer zijn eigen unieke voordelen voor de gezondheid.
“Rauwe groenten bevatten meer voedingsstoffen dan gekookte groenten” Da's niet helemaal waar. Gekookte groenten kunnen via het kookvocht wateroplosbare en/of hittegevoelige vitaminen en mineralen verliezen. Dat betekent daarom niet per se dat rauwe groenten sowieso meer vitaminen en mineralen bevatten.
Sla, komkommer en paprika kun je bijvoorbeeld prima rauw eten. Omdat paprika vooral een bron is van vitamine C, dat snel verloren gaat bij warmte, bevat rauwe paprika zelfs meer voedingsstoffen. Van andere groentesoorten kun je beter kiezen voor een gekookte variant. Zoals sperziebonen, tomaten en champignons.
Wortels. Natuurlijk worden deze wortelgewassen geassocieerd met gezonde ogen, maar ze zijn ook geweldig om je bloeddruk te reguleren. Wortelen bevatten veel krachtige plantaardige verbindingen die ontstekingen verminderen en de bloedvaten ontspannen.
De wortel bevat veel bitterstoffen die een gunstige werking hebben ter ondersteuning van de lever- en galfunctie. Daarnaast bevat de wortel ook fytosterolen en vetzuren zoals linoleenzuur, linolzuur, oleïnezuur en palmitinezuur.
Wortels bevatten iets meer natuurlijke suikers dan veel groenten . Dit heeft ertoe geleid dat sommige afslankplannen aanraden om de groente in beperkte hoeveelheden te consumeren.
Als je groenten kookt in een pan met kokend water, gaat er zo'n 20 tot 50 procent van de vitamines en mineralen verloren. Hoe langer de wortelen worden gekookt, des te meer voedingsstoffen er verloren gaan. Toch is het goed om je te realiseren dat het eten van rauwe wortels het gezondste is.
Kun je ook te veel wortels eten? "Nee, ons lichaam regelt hoeveel bètacaroteen wordt omgezet in vitamine A. Bij te veel gaat gewoon de rem erop.
Hoewel rauwe wortelschijfjes goed samengaan met een dip, zijn gekookte wortelen zachter en gemakkelijker te kauwen. Maar dat is niet het enige voordeel van het verwarmen van de groente. Wortelen leveren meer antioxidanten wanneer ze gekookt of gestoomd worden dan wanneer ze rauw gegeten worden , volgens een rapport uit januari 2008 in het Journal of Agricultural and Food Chemistry.
Wortelen bevatten veel vezels. Hierdoor is het erg geschikt om mee te nemen als gezonde snack. Het geeft je een verzadigd gevoel.
Wortels zijn een bom van vezels. Vezels verbeteren je darmflora, waardoor de goede bacteriën in je darmen worden gevoed en je minder snel last krijgt van darmklachten. Ook zorgen vezels ervoor dat je een regelmatige stoelgang krijgt en dat je sneller verzadigd bent.
Studies met mensen en muizen laten zien dat de omzetting van bètacaroteen in vitamine A het "slechte" cholesterol in het bloed verlaagt . Bètacaroteen kan dus helpen beschermen tegen de ontwikkeling van atherosclerose, wat leidt tot de ophoping van vetten en cholesterol in onze slagaders.
Wortels zijn goed voor de lever vanwege de bètacaroteen en plantaardige flavonoïden die erin aanwezig zijn. Beide bovengenoemde elementen vergemakkelijken de leverfunctie en laten geen toxiciteit de lever overnemen. Om wortels te consumeren om de leverfunctie te verbeteren, moet men wortelsap bereiden en dit drinken.
Teveel kalium kan diarree veroorzaken, maar om aan zo'n gehalte te komen, moet je extreem veel wortels bijvoeren. De geleerden zijn het er niet helemaal over eens wat een veilige marge is voor het bijvoeren van wortels. Er wordt door voedingsdeskundigen gesproken over 5 tot wel 12 kilo per dag.
'Van een vervette lever merken mensen niets, en ook niet van beginnende schade. In een vervette lever zorgt een zeer milde maar continu aanwezige ontsteking voor littekenvorming, fibrose genoemd. Fibrose kan ontaarden in cirrose, zeer ernstige leverschade.
Wortels bevatten veel plantaardige stoffen die betrokken kunnen zijn bij verschillende gezondheidsprocessen, zoals het beheersen van de bloeddruk . Een onderzoek uit 2023 wees uit dat de kans op hoge bloeddruk met 10% afnam voor ongeveer elke 100 gram wortels (ongeveer 1 kopje geraspte rauwe wortels) die dagelijks werd gegeten (23).
Wortelen bevatten een antioxidant (bèta-caroteen) dat de risico's op hart- en vaatziekten kan helpen verminderen.
Vette vissoorten zoals makreel, zalm, haring en sardines zijn rijk aan de omega 3-vetzuren DHA en EPA. Deze onverzadigde vetten zijn onder andere goed voor het hart, de bloeddruk, en triglyceridenspiegel. Zo toont onderzoek aan dat EPA de stabiliteit van de bloedvaten kan verbeteren.
De groenten die tot de nachtschade behoren zijn wel onderdeel van een gezond voedingspatroon, maar staan dus niet in onze top 10: gewone aardappel, tomaat, aubergine, paprika, chilipeper, groene peper, Spaanse peper, kruisbessen en goji-bessen.
Volgens Greger hebben we twee porties bladgroenten nodig per dag en hoe donkergroener ze zijn, hoe beter. Een voorbeeld hiervan is dus spinazie, maar ook rucola, bietenbladeren, boerenkool en postelein.