Buiten dat het een bekende smaakmaker is in de keuken, heeft de wortel diverse gezondheidsvoordelen. Zo heeft hij een positieve invloed op de lever*, is goed voor de galblaas* en helpt de spijsvertering*.
Wortelen zijn heel gezond; ze bevatten een schat aan vitaminen en mineralen. Veel mensen weten dat wortels vitamine A bevatten en dat is goed voor de ogen. De wortel is een heerlijke versnapering tijdens de lunch of als groentesnack in de avonduren. Een wortel stimuleert de lever om te werken.
Alle plantaardige stoffen die bitter zijn, zijn een weldaad voor de lever. Denk daarbij aan lof (hartje niet weg snijden), artisjok, groene groente als snijbiet, spinazie en rucola, maar ook avocado en koolsoorten als broccoli, boerenkool, spruiten en rode kool.
Als je ze regelmatig eet kan dat helpen om je immuunsysteem te ondersteunen en chronische ontstekingen te voorkomen. Er zijn veel verschillende kleuren wortels en elke kleur heeft weer zijn eigen unieke voordelen voor de gezondheid.
Producten met bewerkte suikers en zoetstoffen, zoals frisdrank, snoepgoed en vruchtensappen ga je ook beter uit de weg. Ook scherpe kruiden en specerijen, zoals kaneel, kerrie, kruidnagel, nootmuskaat, peper, koekkruiden en speculaaskruiden, kosten de lever veel moeite om te verwerken.
Eieren en chocolade
Vroeger werd gezegd dat eieren slecht zijn voor de lever, maar dat is achterhaald. Je kunt gerust één ei per eten zonder dat dat kwaad kan, zelfs als je al iets aan je lever hebt. Ook voor chocolade bestaat er een hardnekkige mythe dat het niet goed zou zijn voor de lever.
Kun je ook te veel wortels eten? "Nee, ons lichaam regelt hoeveel bètacaroteen wordt omgezet in vitamine A. Bij te veel gaat gewoon de rem erop. Maar wat veel mensen misschien niet weten, is dat je oranje kunt kleuren als je te veel wortels eet.
Als je groenten kookt in een pan met kokend water, gaat er zo'n 20 tot 50 procent van de vitamines en mineralen verloren. Hoe langer de wortelen worden gekookt, des te meer voedingsstoffen er verloren gaan. Toch is het goed om je te realiseren dat het eten van rauwe wortels het gezondste is.
Studies met mensen en muizen laten zien dat de omzetting van bètacaroteen in vitamine A het "slechte" cholesterol in het bloed verlaagt . Bètacaroteen kan dus helpen beschermen tegen de ontwikkeling van atherosclerose, wat leidt tot de ophoping van vetten en cholesterol in onze slagaders.
Wortels zijn goed voor de lever vanwege de bètacaroteen en plantaardige flavonoïden die erin zitten. Beide bovengenoemde elementen vergemakkelijken de leverfunctie en laten geen toxiciteit de lever overnemen.
De lever gezond houden
Zorg voor een dieet dat bestaat uit voldoende groenten, fruit en vette vis en het vermijden van diverse schadelijke voedingsmiddelen voorzien van verzadigde vetzuren en drink alcohol niet of met mate. Te veel en te vaak alcohol drinken kan de lever beschadigen.
Veel vleeswaren bevatten veel natrium. Kies voor lichtgezouten vleeswaren zoals filet Americain, rosbief, licht gezouten rookvlees, fricandeau, kalkoenfilet en kipfilet. U kunt ook extra vlees (zonder zout) maken voor de warme maaltijd en dat de volgende dag op het brood eten. Kaas en smeerkaas bevatten veel natrium.
Wortelen bevatten net als andere groentesoorten veel vezels en voedingsstoffen en erg weinig calorieën. Wortelen zijn ook rijk aan bètacaroteen. Net als andere groenten staan wortelen in de Schijf van Vijf. Mensen die veel groente en fruit eten hebben een lager risico op hartziekte en beroerte.
Wortels. Als je ze goed wast, hoef je wortels niet te schrapen. Alle antioxidanten zitten namelijk in of direct onder de schil. Ook het bèta-caroteen, dat omgezet wordt in vitamine A.
Een komkommer bevat erg weinig calorieën, maar zit wel vol met goede voedingsstoffen en vezels. Voorbeelden hiervan zijn kalium, vitamine K en antioxidanten. Zo houdt het mineraal kalium je vochtgehalte in balans en de normale bloeddruk in stand.
Wanneer je dagelijks een portie wortels eet, heb je minder risico op hart- en vaatziekten. Een onderzoek van de Nederlandse Brian Buijsse - gepromoveerd aan de Wageningen Universiteit – heeft dit aangetoond door de deelnemers van deze studie enkele jaren te volgen.
Een middelgrote rauwe oranje wortel (80 g) kan voorzien in de gemiddelde dagelijkse aanbevolen vitamine A-activiteit.
Provitamine A-verbindingen veroorzaken echter geen vitamine A-toxiciteit bij mensen, omdat het lichaam de omzetting van provitamine A-verbindingen in vitamine A strikt reguleert. Om deze reden zijn er geen aanbevolen limieten voor hoeveel bètacaroteen een persoon veilig per dag kan consumeren .
Citrusvruchten: Fruit zoals grapefruit, sinaasappels, limoenen en citroenen versterken allemaal het reinigende vermogen van de lever . Zelfs in kleine hoeveelheden (we weten dat sommige van deze vruchten zuur kunnen zijn!), helpen citrusvruchten de lever om de ontgiftende enzymen te produceren die verontreinigende stoffen wegspoelen.
Ze bevorderen ook een gezonde leverfunctie door te helpen bij het afbreken van gifstoffen . Probeer wat bietensap toe te voegen aan uw dieet voor een betere levergezondheid. Wortelsap: Wortels zijn rijk aan bètacaroteen, dat in uw lichaam wordt omgezet in vitamine A. Vitamine A is essentieel voor de gezondheid van de lever, omdat het de lever helpt beschermen tegen schade.
Als je van broccoli houdt, heb je geluk. Deze kruisbloemige groente, samen met bloemkool, spruitjes en mosterdgroenten, is goed voor je lever. Ze zijn een bron van vezels, die de gezondheid van de lever ondersteunen. Bovendien bevatten ze antioxidanten en fytochemicaliën die leverkanker kunnen helpen voorkomen.
Een overschot aan bètacaroteen maakt in onze huid een oranje tint los – net als die van wortels. Je kan dus daadwerkelijk een beetje oranje worden door wortels te eten. Om een kleurverschil te merken moet je wél flink veel bètacaroteen binnenkrijgen.
Je kunt door het eten van wortel echt oranje worden. Als je iedere dag een grote hoeveelheid wortels eet, krijg je namelijk een overschot aan vitamine A binnen. Vitamine A maakt ons lichaam uit bètacaroteen dat in wortels zit. Overtollige vitamine C plassen we uit, maar overtollige vitamine A niet.
Bètacaroteen geeft de rauwe wortel niet alleen de karakteristieke oranje kleur, maar helpt ook om het hoornvlies te beschermen, de ogen gezond te houden en droge ogen te voorkomen. Bètacaroteen wordt ook wel de voorloper van vitamine A genoemd. Vitamine A is een van de belangrijkste vitamines voor de ogen.