Zo zijn oranje wortels een goede bron van vitamine A en bètacaroteen (een precursor van vitamine A), krachtige antioxidanten en vezels. Deze voedingsstoffen spelen een belangrijke rol bij het remmen van ontstekingen en in de ondersteuning van het immuunsysteem en de darmen. En je kunt wortels op talloze manieren eten.
Hoeveel wortels moet je eten? "Als je 100 tot 250 gram gekookte wortels eet op een dag, krijg je genoeg vitamine A binnen. Van sap is dit 50 tot 100 milliliter. Van rauwe wortel is dat dit 150 tot 200 gram."
Wortelen bevatten net als andere groentesoorten veel vezels en voedingsstoffen en erg weinig calorieën. Wortelen zijn ook rijk aan bètacaroteen. Net als andere groenten staan wortelen in de Schijf van Vijf. Mensen die veel groente en fruit eten hebben een lager risico op hartziekte en beroerte.
Een wortel voorziet in dagelijkse behoeft aan vitamine A
100 g rauwe wortelen levert 1067 µg vitamine A en dit vooral in de vorm van bèta-caroteen (ongeveer 6400 µg) (2).
In principe kun je wortels veilig dagelijks eten. Alleen wie er écht overdreven veel van eet, kan tijdelijk een gelige huid krijgen. Dat is onschuldig en verdwijnt vanzelf als je wat minder bètacaroteen binnenkrijgt.
Ze smaken zoet en bevatten wel wat koolhydraten, waardoor ze een stijging in je bloedsuikerspiegel geven. Dat is de reden waarom het wellicht soms afgeraden wordt. Eet ze daarom niet de hele dag door als je veel wilt afvallen.
De belangrijkste onoplosbare vezels in wortels zijn cellulose, hemicellulose en lignine. Onoplosbare vezels kunnen het risico op constipatie verminderen en een regelmatige stoelgang bevorderen .
Onmisbaar voor de transit
Naast bètacaroteen zijn worteltjes rijk aan vezels, pectine en cellulose, drie elementen die de darmtransit in goede banen leiden. Bij een constipatieprobleem kiest u het best voor rauwe wortelen, tegen diarree eet u ze beter gekookt.
Te veel bètacaroteen kan ook problemen veroorzaken bij mensen die het niet kunnen omzetten in vitamine A, zoals mensen met hypothyreoïdie . Bij sommige mensen kan het eten van wortels jeuk in de mond veroorzaken. Dit wordt ook wel oraal allergiesyndroom of pollenvoedselallergiesyndroom (PFAS) genoemd.
Maar deze kleurrijke groente heeft nog veel meer gezondheidsvoordelen. Zo zijn wortels rijk aan B-vitamines, die essentieel zijn voor een je immuunsysteem, hormoonhuishouding, spijsvertering en zenuwstelsel. Ook zijn ze een belangrijke bron van kalium, wat helpt bij het voorkomen van botontkalking en hoge bloeddruk.
Wortels zijn ongetwijfeld een gezonde aanvulling op elk dieet, maar bij overmatige consumptie treden bijwerkingen op. Te veel bètacaroteen kan huidverkleuring en spijsverteringsproblemen veroorzaken. Mensen met medische aandoeningen zoals hypothyreoïdie of diabetes moeten extra voorzichtig zijn.
Een yoghurtje, fruit, gezonde nootjes, een wortel of een rijstkoek? Het kan absoluut geen kwaad om 's avonds (na de maaltijd) nog gezonde tussendoortjes te eten.
Wortelen bevatten betacaroteen, het deel dat de wortel zijn karakteristieke oranje kleur geeft. Betacaroteen is de voorganger van vitamine A, bekend van de krachtige werking van antioxidanten. Wortelen dragen tevens bij aan genezing van de huid en beschermt de huid tegen schadelijke effecten van de zon.
Wil je een echt gezond tussendoortje? Kies dan voor een bakje met rauwe wortels. In wortels zitten naast mineralen de volgende vitamines: A, C, B1, B2, B3, B5, B6, B12 en E. De oranje rauwkost is ook nog goed voor de ogen, want het bevat Béta-caroteen.
De groenten die tot de nachtschade behoren zijn wel onderdeel van een gezond voedingspatroon, maar staan dus niet in onze top 10: gewone aardappel, tomaat, aubergine, paprika, chilipeper, groene peper, Spaanse peper, kruisbessen en goji-bessen.
Als je ze regelmatig eet kan dat helpen om je immuunsysteem te ondersteunen en chronische ontstekingen te voorkomen. Er zijn veel verschillende kleuren wortels en elke kleur heeft weer zijn eigen unieke voordelen voor de gezondheid.
Rauw zitten wortelen vol polyfenolen, dat zijn antioxidanten die kankerremmend werken en hartkwalen tegengaan. Ook vitamine C zit er in. Beide stoffen gaan verloren als je ze kookt. Maar gekookt, neem je als eter veel meer betacaroteen op, dat het lichaam omzet in vitamine A.
Al een dag na de houdbaarheidsdatum kunnen er gevaarlijke hoeveelheden bacteriën in de groenten zitten. Die bacteriën kun je niet zien, ruiken of proeven, maar je kunt er wel ziek van worden. Zorg daarom dat je de groenten invriest of bereidt voordat je die datum bereikt.
Wat betreft die voedingsstoffen maakt het niet veel uit welke soort je neemt. Bospeen, waspeen, winterpeen, een wortel bevat veel vezels en voedingsstoffen en weinig calorieën. Wortelen zijn ook rijk aan bètacaroteen. Bètacaroteen geeft de oranje kleur aan de wortel en wordt in het lichaam omgezet in Vitamine A.
Voedingswaren rijk aan fermenteerbare suikers, zoals bonen, schorseneren, kolen en peulvruchten eet u beter niet. Geven ook gemakkelijke aanvallen: uien, look, bloemkool, spruiten, zuurkool en paprika. Fruit is voor u gezond als het goed rijp is.
Wortels vervullen verschillende functies voor de plant: ze nemen water en voedingsstoffen op en zorgen voor een verankering van het gewas in de grond. Wortels vervullen ook functies voor de bodem: dode wortels en de stoffen die wortels uitscheiden zijn een bron van organische stof en voedsel voor het bodemleven.
Wortels koken, doe je zo
Na het schoonmaken kun je de wortels koken. Dit doe je ongeveer 10 tot 20 minuten. De precieze kooktijd van wortels is afhankelijk van de grootte van de stukjes waarin je ze hebt gesneden. Prik met een vork in de wortel om te controleren of ze al gaar zijn.
De vezels die wortels in zich dragen, verbeteren de algemene darmflora. Dat heeft een positief effect op je algemene gezondheid en je spijsvertering. De vezels zijn een essentiële voedingsbron voor de goede bacteriën in je darmen, waardoor ze bijdragen aan een normale stoelgang en constipatie of diarree voorkomen.
Bepaalde groenten: zoals broccoli, bloemkool, spruiten, boerenkool en kool bevatten bepaalde fytonutriënten, zoals indole-3-carbinol (I3C) die erbij helpen bepaalde xeno- oestrogenen, die voor opslag van buikvet zorgen, tegen te gaan.