Bloem en meel zijn twee basisingrediënten die in bijna elke keuken wereldwijd te vinden zijn. Hoewel de termen vaak door elkaar worden gebruikt, verwijzen ze naar verschillende producten met elk hun specifieke kenmerken en gebruiken in het kook- en bakproces. Het onderscheiden van deze twee kan belangrijk zijn voor het succes van een recept, aangezien de textuur, verwerkingswijze en het deel van de graankorrel dat wordt gebruikt, invloed hebben op het eindresultaat.
Bloem is over het algemeen fijner gemalen dan meel. Dit proces omvat het verwijderen van de zemel en de kiem van de graankorrel, waardoor een fijn, wit poeder overblijft dat weinig tot geen textuur heeft. Dit maakt het bijzonder geschikt voor het bakken van witbrood, taarten en andere gebakjes waar een lichte, zachte textuur gewenst is.
Meel daarentegen wordt vaak minder fijn gemalen en kan delen van de zemel en kiem bevatten, afhankelijk van het specifieke type meel. Dit geeft het meel een grovere textuur en een donkerdere kleur. Meel dat alle delen van de graankorrel bevat, staat bekend als volkorenmeel, en is rijk aan voedingsvezels en andere voedingsstoffen.
Door de verschillende delen van de graankorrel die in bloem en meel gebruikt worden, verschillen deze ook in voedingswaarde. Bloem, dat voornamelijk uit het endosperm van de graankorrel bestaat, bevat vooral koolhydraten en heeft een lager gehalte aan vezels en vitaminen. Meel, met name volkorenmeel, bevat naast koolhydraten ook meer vezels, vitaminen en mineralen, omdat de voedingsrijke zemel en kiem worden behouden.
De keuze tussen bloem en meel kan bepalend zijn voor het bakresultaat. Recepten die om bloem vragen, doen dit vaak om de lichte textuur die het geeft, terwijl recepten die meel specificeren, profiteren van de rijkere smaak en voedingswaarde. Bloem wordt vaak gebruikt voor fijne patisserie en traditionele broden, terwijl meel populair is voor rustieke broden en ander gebak waar een dichtere textuur gewenst is.
Bloem biedt minder flexibiliteit qua voedingswaarde en smaak maar is superieur voor het creëren van een lichte, luchtige textuur. Aan de andere kant biedt meel de mogelijkheid om gerechten voedzamer en smaakvoller te maken, hoewel het soms nodig kan zijn om de hoeveelheid rijsmiddel aan te passen vanwege de zwaardere textuur van het meel. Dit maakt meel een uitstekende keuze voor wie experimenteert met gezondere of ambachtelijke bakcreaties.