Hoe maak ik tomatensaus voor pasta?
© Foto: Kookvragen.nl

Hoe maak ik tomatensaus voor pasta?

235 keer gelezen Leestijd 4 min.

Tomatensaus wordt al generaties lang beschouwd als een van de meest veelzijdige en geliefde basisingrediënten in de Italiaanse keuken. De saus kan op talloze manieren worden aangepast, afhankelijk van smaak en de gewenste textuur. Door een gebalanceerde mix van tomaten, kruiden en specerijen ontstaat een saus die bij vrijwel elke pastasoort past. De smaak van zelfgemaakte tomatensaus is doorgaans voller en aromatischer dan veel kant-en-klare varianten uit de supermarkt. Een goede saus begint vaak met de kwaliteit van de tomaten, die bij voorkeur rijp en smaakvol zijn. De toevoeging van aromatische groenten zoals ui, knoflook en selderij zorgt voor extra diepte, terwijl verse kruiden de saus naar een hoger niveau tillen.

Ingrediënten

  • 1,5 kilo verse, rijpe tomaten (bij voorkeur Roma- of pruimtomaten)
  • 1 middelgrote ui
  • 2 teentjes knoflook
  • 1 wortel (optioneel voor een zoetere saus)
  • 1 stengel bleekselderij (optioneel voor een extra aromatische basis)
  • Enkele takjes verse basilicum of oregano
  • 1 theelepel tomatenpuree
  • 1 eetlepel olijfolie (extra vierge voor de beste smaak)
  • Zout en peper naar smaak
  • Eventueel een snufje suiker of honing voor balans

Benodigdheden

  • Grote pan met dikke bodem
  • Snijplank en een scherp mes
  • Kooklepel of houten spatel
  • Staafmixer, blender of passe-vite (voor wie een gladde saus wenst)
  • Schaal of vergiet om tomaten te spoelen en te laten uitlekken

Stapsgewijze bereiding

  1. Voorbereiden van de groenten
    Tomaten grondig schoonspoelen en indien gewenst de kroontjes verwijderen. De ui en knoflook pellen en zo fijn mogelijk snijden. Wortel en bleekselderij kunnen in kleine blokjes worden gesneden, zodat ze gelijkmatig garen en goed in de saus opgaan.
  2. Fruit de smaakmakers
    Een pan met dikke bodem verhitten en de olijfolie toevoegen. Op middelhoog vuur de ui glazig fruiten. Zodra de ui zacht wordt, de knoflook, eventueel de stukjes wortel en bleekselderij toevoegen. Regelmatig roeren om aanbranden te voorkomen.
  3. Tomaten toevoegen
    De tomaten in grove stukken snijden en in de pan doen. Tomatenpuree toevoegen om de smaak te versterken. Een theelepel tomatenpuree is meestal voldoende om de saus net iets dieper te maken. Alles kort doorroeren en eventueel wat zout en peper toevoegen om de smaken te activeren.
  4. Lange suddertijd
    Het vuur verlagen en de saus zachtjes laten pruttelen. Door de lage temperatuur krijgen de tomaten de kans om in te koken en hun natuurlijke zoetheid af te geven. Regelmatig door de saus roeren, zodat niets aanbakt. De kooktijd kan variëren tussen de 20 minuten en een uur. Door langer te sudderen, wordt de saus dikker en intenser van smaak.
  5. Pureren of niet pureren
    Na de gewenste suddertijd kan de saus direct worden gebruikt, of er kan voor een fijnere structuur worden gekozen door de saus te pureren. Met een staafmixer kan de saus glad worden gemaakt. Een passe-vite zorgt voor een klassiek resultaat waarbij eventuele velletjes en pitjes achterblijven. Sommige liefhebbers houden juist van een rustieke saus met stukjes tomaat.
  6. Kruiden toevoegen
    Verse basilicum, oregano of andere favoriete kruiden op het laatste moment in de saus doen om de frisse smaak te behouden. Een klein handje grofgescheurde basilicumblaadjes zorgt voor een aromatische toets. Bij gebruik van gedroogde kruiden is het juist raadzaam ze eerder toe te voegen, zodat hun aroma kan meekoken.
  7. Op smaak brengen
    Proeven en eventueel extra zout, peper of een snufje suiker toevoegen. De suiker neutraliseert overtollige zuren in de tomaten, waardoor een milde, zoete basis ontstaat. Ook een paar druppels olijfolie aan het einde kan de saus afronden.

Handige tips en variaties

  • Invriezen en bewaren: Bereide tomatensaus is gemakkelijk in te vriezen in goed afgesloten bakjes of zakjes. Een portie invriezen is handig om op drukke dagen snel een gezonde saus tevoorschijn te halen.
  • Extra bite: Voor een saus met een rijkere textuur kunnen fijngehakte zwarte olijven, kappertjes of kleine stukjes paprika worden toegevoegd.
  • Romige twist: Een scheutje room of mascarpone geeft een romige structuur. Deze toevoeging is vooral lekker bij gevulde pasta’s zoals ravioli of tortellini.
  • Vegan variaties: Door geen dierlijke ingrediënten te gebruiken en te kiezen voor kwalitatief goede olijfolie, is deze saus perfect geschikt voor veganistische maaltijden. Er kunnen ook extra groenten aan worden toegevoegd, zoals courgette en aubergine, om de saus vullender te maken.
  • Kruidencombinaties: Rozemarijn, tijm, salie of een laurierblaadje kunnen de saus een ander karakter geven. Gedroogde chilipeper of chilivlokken zorgen voor pittigheid.

De smaak van een zelfgemaakte tomatensaus blijft een kwestie van persoonlijke voorkeur en kan worden aangepast met verschillende soorten tomaten, kruiden en extra ingrediënten. Er ontstaan telkens weer nieuwe smaakvarianten door te experimenteren met kruiden en specerijen.