De wereld van pizza is rijk en gevarieerd, met verschillende culturen die hun unieke draai aan dit geliefde gerecht geven. Twee van de meest prominente stijlen zijn de Turkse en de Italiaanse pizza, elk met zijn eigen geschiedenis, ingrediënten en bereidingswijzen. Het is fascinerend om te ontdekken hoe deze twee soorten pizza verschillen, niet alleen qua smaak, maar ook qua presentatie en culturele betekenis.
De Italiaanse pizza heeft zijn wortels diep in de geschiedenis, met de eerste vormen van pizza die al in de oudheid te vinden waren. In de 18e en 19e eeuw begon de pizza, zoals we die nu kennen, zich te ontwikkelen in Napels. Het was een eenvoudig gerecht, gemaakt van brooddeeg met tomaten, olie en soms kaas en kruiden. De klassieke Napolitaanse pizza is inmiddels beroemd over de hele wereld en staat zelfs op de UNESCO-lijst van immaterieel cultureel erfgoed. De Margherita, met zijn kenmerkende kleuren die de Italiaanse vlag vertegenwoordigen, werd vernoemd naar koningin Margherita van Savoye. Deze eenvoudige pizza, bedekt met tomaten, mozzarella en basilicum, symboliseert de rijke culinaire traditie van Italië en heeft een grote invloed gehad op de internationale pizza-ervaring.
Turkse pizza, vaak bekend als lahmacun, heeft een heel andere oorsprong. Het is een traditioneel gerecht dat zijn wortels heeft in de Levant en het Ottomaanse Rijk. Lahmacun betekent letterlijk “vlees met deeg” in het Arabisch. Het is een dunne, krokante basis, meestal bedekt met een mengsel van gehakt, uien, tomaten, paprika’s en diverse kruiden zoals peterselie en sumak. Het wordt vaak geserveerd met een frisse salade en een scheutje citroensap, en opgerold gegeten. De geschiedenis van lahmacun is verweven met de culinaire tradities van de regio, waarbij invloeden van de Arabische, Armeense en Turkse keukens samenkomen. Het gerecht is door de eeuwen heen geëvolueerd en is nu een populair straatvoedsel dat zowel in Turkije als in de omliggende landen wordt genoten.
De Italiaanse pizza is beroemd om zijn eenvoudige maar hoogwaardige ingrediënten. De basis bestaat uit een deeg van bloem, water, zout en gist. De traditionele Napolitaanse pizza heeft een dunne, zachte korst met een iets dikkere rand. Typische toppings zijn tomatensaus, mozzarella (bij voorkeur buffalo mozzarella), basilicum en olijfolie. Andere bekende varianten zijn de Margherita, met tomaat, mozzarella en basilicum, en de Marinara, met tomaat, knoflook, oregano en olijfolie. Italiaanse pizza’s kunnen ook meer complexe toppings hebben, zoals prosciutto, champignons, artisjokken, olijven en ansjovis. De focus ligt altijd op het gebruik van verse, lokale ingrediënten die de natuurlijke smaken versterken. In verschillende regio’s van Italië variëren de toppings, waarbij bijvoorbeeld in Rome de pizza’s vaak dunner en krokanter zijn, terwijl in Napels de korst dikker en luchtiger is.
De Turkse pizza, of lahmacun, gebruikt een heel andere set ingrediënten. De basis is een dunne, knapperige deeglaag die vaak wordt gebakken zonder enige vorm van rijsmiddel, waardoor het een platte en krokante textuur krijgt. De topping is een mengsel van lams- of rundergehakt, fijngehakte tomaten, uien, paprika’s en een scala aan kruiden zoals peterselie, komijn, paprika en soms knoflook. In tegenstelling tot de Italiaanse pizza, die vaak met een verscheidenheid aan toppings wordt bedekt, is de topping voor lahmacun meestal uniform en goed gemengd. Het gebruik van specerijen zoals sumak en Aleppo-peper geeft lahmacun een onderscheidende smaakprofiel dat zowel pittig als aromatisch is. Soms wordt het vleesmengsel verrijkt met extra ingrediënten zoals aubergine of walnoten, afhankelijk van regionale variaties.
De bereidingswijze van Italiaanse pizza’s is een kunstvorm op zich. Het deeg wordt met de hand gevormd tot een ronde schijf, waarbij erop gelet wordt dat de rand iets dikker blijft om een luchtige korst te creëren. De pizza wordt vervolgens belegd en gebakken in een zeer hete houtoven, vaak boven de 450 graden Celsius, voor een korte tijd van ongeveer 90 seconden. Deze intense hitte zorgt voor een perfect gebakken korst met een zachte, licht verbrande buitenkant en een luchtige binnenkant. Het traditionele gebruik van een houtgestookte oven geeft de pizza een unieke rokerige smaak die moeilijk te repliceren is in conventionele ovens. Bovendien worden de pizza’s vaak gedraaid tijdens het bakproces om een gelijkmatige garing te garanderen, wat resulteert in een delicate balans tussen een knapperige buitenkant en een zachte binnenkant.
Turkse pizza wordt op een andere manier bereid. Het deeg wordt uitgerold tot een zeer dunne laag en gelijkmatig bedekt met de vleestopping. In tegenstelling tot de Italiaanse pizza, die op hoge temperaturen wordt gebakken, wordt lahmacun meestal op lagere temperaturen gebakken in een gewone oven of soms op een plaat of grill. Het resultaat is een knapperige, dunne basis met een smaakvolle topping. Lahmacun wordt vaak direct uit de oven geserveerd, soms opgerold met een frisse salade en een schijfje citroen voor extra smaak. De bereiding van lahmacun vereist vaardigheid om het deeg zo dun mogelijk uit te rollen zonder het te scheuren, en de topping moet gelijkmatig worden verdeeld om een consistente smaakervaring te garanderen. Sommige traditionele bakmethoden gebruiken een tandoorachtige oven die een specifieke warmteverdeling biedt, wat bijdraagt aan de unieke textuur van het eindproduct.
Pizza in Italië is meer dan alleen een gerecht; het is een integraal onderdeel van de cultuur en het dagelijks leven. Het wordt vaak gedeeld met familie en vrienden, en elke regio heeft zijn eigen variaties en specialiteiten. Een avondje uit pizza eten is een sociale gelegenheid, en de kunst van het pizzabakken wordt vaak van generatie op generatie doorgegeven. In Italië is pizza een symbool van nationale trots en culinaire innovatie. Pizzeria’s zijn vaak familiebedrijven die al tientallen jaren, zo niet eeuwen, bestaan. De pizza is een weerspiegeling van de Italiaanse filosofie van eenvoud en kwaliteit, waarbij de nadruk ligt op het benadrukken van de natuurlijke smaken van de ingrediënten. Bovendien wordt pizza vaak geassocieerd met feestelijke gelegenheden en het samenkomen van gemeenschappen, wat bijdraagt aan zijn status als cultureel icoon.
In Turkije is lahmacun ook een sociaal gerecht, vaak gegeten als straatvoedsel of in informele restaurants. Het wordt meestal geserveerd met frisse groenten zoals tomaat, komkommer en peterselie, en besprenkeld met citroensap. Lahmacun wordt vaak opgerold en gegeten als een snelle maaltijd of snack, perfect om mee te nemen of om te delen met vrienden en familie. In Turkse eetgewoonten speelt lahmacun een rol als een veelzijdig en toegankelijk gerecht dat mensen van alle lagen van de bevolking samenbrengt. Het wordt vaak gegeten tijdens lunchpauzes, marktdagen of familiebijeenkomsten. De eenvoud van de bereiding en de robuuste smaken maken het een geliefde keuze voor zowel jong als oud. Bovendien weerspiegelt lahmacun de rijkdom van de Turkse kruiden- en specerijencultuur, wat het een unieke plaats geeft in de culinaire tradities van het land.
De verschillen tussen Italiaanse en Turkse pizza’s zijn een mooi voorbeeld van hoe diverse culinaire tradities hun eigen unieke interpretaties van een eenvoudig concept kunnen creëren, elk met hun eigen charme en complexiteit.